چهارشنبه ۰۷ آذر ۱۴۰۳ , 27 November 2024

تاریخ انتشار : ۲۵ بهمن ۹۴
ساعت انتشار : ۷:۴۴ ق.ظ
چاپ مطلب
یادداشت تحلیل علیرضا زاکانی؛

بازی نمایش ـ گشایش، سناریوی دولت برای موفقیت در انتخابات/ با قراردادهای اخیر وابسته می‌شویم

دولت به شدت به دنبال چشاندن شیرینی برجام به کام مردم است و در تلاش است با دوپینگ سیاسی هم که شده، سناریوی «نمایش ـ گشایش» را در انتخابات پیش رو اجرا کند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ماسال، دکتر علیرضا زاکانی، صاحب امتیاز هفته نامه پنجره، در سرمقاله شماره جدید این هفته نامه نوشت:

انتخابات مجلس شورای اسلامی، عرصه ای است که در آن، مردم نمایندگان خود را طبق قانون اساسی و برای امور مهمی هم چون قانونگذاری و نظارت بر دولت مشخص می کنند. هفتم اسفندماه نیز برای دهمین بار این چرخه انجام می گیرد و مجلسی که قرار است عصاره فضایل ملت باشد برای چهار سال شکل می گیرد.

یکی از مهم ترین نکاتی که می تواند بر نحوه عملکرد مجلس تاثیر منفی بگذارد، وادادگی و انفعال نمایندگان در برابر عوامل بیرونی است. این انفعال در عرصه خارجی و به طور کلی در برابر بیگانگان و دشمنان مذموم است چراکه استقلال کشور را به خطر می اندازد و راه نفوذ دشمن در عرصه های سیاسی را باز می کند. اما در عرصه داخلی نیز نوع دیگری از وادادگی وجود دارد که متاسفانه برخی از مقامات دولتی ـ چه در دولت فعلی و چه در دولت های قبل ـ خواستار آن هستند و برای تحقق آن نیز تلاش می‌کنند، و آن مطیع بودن مجلس در برابر دولت است. گرچه اصل تفکیک قوا به وضوح در قانون اساسی کشور ذکر شده و از سوی دیگر نیز همراهی و همکاری دولت و مجلس می تواند راهگشای مسائل کشور باشد، اما قطعا «مجلس دولت ساخته» که برآمده از خواسته های دولت باشد و در نقش یک فرمانبردار و بله قربان گو، جاده صاف کن دولت شود، نه به نفع مردم تمام می شود و نه به نفع مصالح کلی کشور.

متاسفانه در این دوره از انتخابات مجلس، شواهد بسیاری از دخالت مقامات دولتی در عرصه رقابت‌های انتخاباتی دیده می شود که به کرات رسانه ها به انعکاس آن پرداخته‌اند؛ رفتاری که طبق اصول قانونی کشور غیرقابل قبول است. از سوی دیگر درگیر شدن برخی از دولتمردان در این عرصه، باعث شده تمرکزی که کشور در فضای پس از برجام به آن نیاز دارد، به هم بخورد. شاید به همین دلیل بود که رهبر انقلاب نیز در بیانات اخیر خود به صراحت، مسئولان دولتی را به پرهیز از دخالت در فضای انتخاباتی دعوت کردند و از آن ها خواستند تمرکزشان را معطوف مشکلات مردم و رفع آن ها کنند.

با این حال جریان سازان دولت فضا را به گونه ای پیش برده‌اند و می‌برند که آن ها را به وسط میدان رقابت انتخاباتی کشانده و گویا هیچ تلاشی نیز از سوی افراد این جریان‌ها برای پرهیز و دوری از این فضا صورت نمی گیرد. برخی شواهد حکایت از آن دارد سناریو هایی برای توفیق یافتن دولت در انتخابات مجلس ترسیم شده باشد.

دولت به شدت به دنبال چشاندن شیرینی برجام به کام مردم است و در تلاش است با دوپینگ سیاسی هم که شده، سناریوی «نمایش ـ گشایش» را در انتخابات پیش رو اجرا کند. به طور مثال، از رهگذر سفر های متعددی که این روزها از سوی هیئت های تجاری خارجی به کشور می شود و سفرهایی که مقامات ما به کشورهای صنعتی دارند، به بدنه جامعه القای «گشایش اقتصادی» می‌شود. این در حالی است که عموم این هیئت های تجاری که به ایران می آیند، به دنبال منافع خود هستند. این شرکت ها برخلاف ادعاهایی که در سطح رسانه درباره تلاش دولت برای انتقال تکنولوژی می شود، عموما به دنبال سهم گیری از بازار بیش از ۷۰ میلیون نفری ایران هستند تا جای پای خود را در آینده باز کنند. به طور مثال در ماجرای خرید بی ضابطه ۱۱۸ هواپیمای مسافربری از ایرباس که معلوم نیست با چه خط کش و معیاری قرارداد خرید آنها بسته شد، هیچ فکری برای انتقال تکنولوژی نشده است، درحالی که می شد درصدی از این پول هنگفت را خرج بومی سازی تکنولوژی و شکوفایی استعدادهای درونی در زمینه صنعت هوایی کرد.

از سوی دیگر همین که مفاد مذاکرات اکثر این هیئت های تجاری محرمانه باقی می ماند و جز چند حرف کلیشه ای، مطلب دیگری منتشر نمی شود، خود موید همین سناریوی «نمایش ـ گشایش» است که به شدت از سوی دولت در حال پیگیری است.

کار نمایشی بازپس گیری مطالبات ایران از طرف آمریکایی که به ادعای سناریویی که دولت برای افکار عمومی به نمایش گذاشت، چیزی حدود ۴۰۰ میلیون دلار بود، از همین سنخ است. دست اندرکاران این سناریوی نمایشی حتی پا را فراتر نهاده و با طرح بازپس گیری اصل پول با سود آن ـ که عددی حدود ۱٫۷ میلیارد دلار برآورد شد ـ برای چند روزی افکار عمومی را درگیر نمایش رسانه ای کردند. این در حالی است که دولت هیچ اطلاعات خاصی از نحوه بازپس گیری این میزان از مطالبات ایران منتشر نکرد و هر آنچه را که در پشت صحنه انجام گرفت، محرمانه نگاه داشت.

به نظر می رسد طیف های خاصی از مسئولان دولتی که گویا هیچ اعتقادی به اصل تفکیک قوا ندارند و مترصد دخالت در انتخابات آینده و مهندسی ترکیب مجلس دهم هستند، تنها راه ترغیب مردم برای رای دادن به وکیل الدوله ها را همین دوگانه نمایش ـ گشایش می دانند. آنان انتظار دارند که ماحصل این اتفاقات، اثبات صدق دولت در موفقیت صددرصدی برجام باشد که به تبع آن الگوسازی از برجام حاصل شود و این رویه در انتخابات زمینه پیروزی نامزد های منتسب به دولت را فراهم کند.

دولتی ها دو سناریو نیز از فردای هفتم اسفندماه در پیش دارند. اول آن که در صورت شکست، همین دوگانه قبل را ادامه می دهند با این تفاوت که در صورت نداشتن دست بالا در مجلس، دوگانه نمایش ـ گشایش‌شان کمی دچار مشکل می شود. اما اگر پیروز رقابت شوند، با داشتن مجلسی مطیع و فرمانبردار، در صدد پیشبرد اهداف خود برخواهند آمد. به عنوان نمونه همراهی کامل مجلس آینده در برابر دولت فعلی آن چنان خطرناک است که بیم تکرار کرسنت های ۲ و ۳ دور از ذهن نخواهد بود. مثال دیگری که می شود در این رابطه زد، در حوزه قرارداد های محرمانه ای هم‌چون قرارداد محرمانه دولت با پژو یا ماجرای رونمایی از قراردادهای جدید است. این دست قراردا ها که بعضا در همین روزهای اخیر بسته شد و صدای نمایندگان را درآورد، علاوه بر اینکه در تضاد کامل با سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی است، می تواند ما را برای سال های متمادی به بیگانگان وابسته کند.

بر همین اساس به نظر می رسد، دولت تمایل دارد مجلسی بر سر کار باشد که در چنین گردنه هایی چشم خود را ببندد و تو گویی که شتر دیدی، ندیدی.

انتهای پیام/