به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ماسال، انتشار برخی احادیث شاذ و عجیب در فضای مجازی و نقل آن توسط برخی افراد غیرعالم موجب تخریب وجهه‌ی اسلام و تشیع در میان مردم خواهد شد. کانال تلگرامی بررسی بررسی اعتبار احادیث که توسط تعدادی از کارشناسان علوم حدیث مدیریت می شود یکی از این احادیث شاذ و عجیب را مورد بررسی قرار داده است:
آیا حدیث شیر خوردن رسول الله (ص) از ابوطالب (ره) صحیح است؟
متن حدیث: محمد بن يحيى، عن سعد بن عبد الله، عن إبراهيم بن محمد الثقفي، عن علي بن المعلى، عن أخيه محمد، عن درست بن أبي منصور، عن علي بن أبي حمزة عن أبي بصير، عن أبي عبد الله عليه السلام قال: لما ولد النبي صلى الله عليه وآله مكث أياما ليس له لبن، فألقاه أبو طالب على ثدي نفسه، فأنزل الله فيه لبنا فرضع منه أياما حتى وقع أبو طالب على حليمة السعدية فدفعه إليها (۱ و ۲).
ترجمه روایت فوق: از امام صادق(ع) نقل شده است که فرمود: چون پیامبر اسلام(ص) به دنیا آمد چند روزی بدون شیر به سر برد پس ابوطالب او را بر پستان خود افکند و خدا در پستان ابوطالب شیر نازل کرد. پس کودک چند روز از پستان ابوطالب شیر خورد تا هنگامی که ابوطالب حلیمه سعدیه را یافت و کودک را به او سپرد.
پاسخ به سوال:
این روایت فاقد سند صحیح است و متن آن نیز عجیب به نظر می رسد و ادعاهای این چنین عجیب و غریبی با یک سند ضعیف قابل اثبات نیست. نشر این روایت و روایات مشابه آن ناخواسته به تخریب وجهه‌ی دین اسلام و تشیع می انجامد.
همانطور که ملاحظه می کنید سند این روایت (یعنی زنجیره‌ی راویانی که این روایت را نقل کرده اند تا به کلینی رسیده) چنین است:
محمد بن يحيى، عن سعد بن عبد الله، عن إبراهيم بن محمد الثقفي، عن علي بن المعلى، عن أخيه محمد، عن درست بن أبي منصور، عن علي بن أبي حمزة عن أبي بصير، عن أبي عبد الله (امام صادق علیه السلام).
بررسی ها نشان می‌دهد نفر چهارم این زنجیر روایی یعنی علی بن المعلی فردی ناشناس است و نامی از وی در کتب رجال شیعه وجود ندارد بنابراین این فرد توثیق نشده است و فرد بسیار کم روایتی است (مجموع روایات نقل شده از این فرد در کتب اربعه و وسائل الشیعه با محاسبه مکررات فقط ۲۱ مورد است).
ضمن اینکه «علی بن المعلی» روایت ذکر شده را از برادرش «محمد بن المعلی» نقل کرده است و جالب‌تر اینکه برادرش از خود او هم ناشناس تر است و نامی از او در کتب رجال وجود ندارد و در کتب اربعه و وسائل الشیعه تنها همین یک روایت عجیب از او نقل شده است و بس.
بقیه‌ی رجال سند شناخته شده هستند و اتهام جعل و تحریف در این مورد خاص را به آنها نمی توان وارد دانست. هرچند درباره‌ی صحت مذهب یا وثاقت برخی از آنها حرف و حدیثهایی وجود دارد (به عنوان مثال ۲ نفر از این افراد مذهب واقفی دارند).
با این حال، مهمترین نقطه‌ی ضعف سندی این روایت، همان دو نفر یاد شده‌ی پیشین یعنی علی بن المعلی و محمد بن المعلی هستند.
در هر صورت، سند روایت مورد بررسی، طبق مبانی علمای رجال ضعیف است و رجال شناسان این سند را تایید نمی کنند مگر آنکه برای کتاب”کافی کلینی” عصمت قایل شویم!!
بنابراین این، به احتمال بسیار فراوان، این روایت از جمله روایات جعلی است. اما انگیزه جعل چنین روایتی چیست؟ یک احتمال برای جعل این روایت را می توان انگیزه‌ی فضیلت‌سازی برای جناب ابوطالب رحمت الله علیه دانست. با این توضیح که این بزرگوار افتخار پدری امیرالمومنین (ع) را دارند و اگر افتخار مادری حضرت رسول (ص) نیز برای ایشان بیان شود مجموعه فضایلشان کامل خواهد شد و ابوطالب مادر رضاعی رسول الله (ص) خواهند بود و به طبع این یک افتخار است.
اما سؤالی که جاعل این روایت باید به آن جواب بدهد اینست که اگر قرار بود مشکل شیر خوردن رسول الله (ص) برطرف شود نیازی به معجزه نبود زیرا خدا می‌توانست سینه‌ی مادر رسول الله (ص) یعنی آمنه(ره) را پر از شیر کند یا اینکه حداکثر سینه‌ی فاطمه بنت اسد، مادر امام علی (ع) پر از شیر شود، اما اینکه سینه‌ی یک مرد مثل ابوطالب(ره) پر از شیر شود عجیب است!!. اگر چنین حادثه‌ی عجیبی رخ داده بود باید در روایات متعدد از اهل بیت (ع) نقل می شد نه اینکه تنها در یک روایت با سند ضعیف و توسط راوی ناشناس نقل گردد.
توهین به ابوطالب احتمال دوم برای انگیزه جعل این روایت است زیرا شیر دادن را که یک صفت زنانه است به یک مرد نسبت داده اند.
تخریب وجهه اهل بیت (ع) و نشر خرافات به اسم آن بزرگواران و آلوده کردن احادیث شیعه به روایات خنده دار، احتمال سوم برای جعل این روایت است یعنی در قالب بیان معجزات، برای اینکه مذهب اهل بیت(ع) را به مضحکه‌ی عام و خاص تبدیل کنند سخنان نامعقول و خنده آوری را در روایات اهل بیت (ع) وارد می کرده اند چنانکه در حدیث سلسلة الحمار چنین کردند و کلینی(ره) در نقل آن متوجه اصل ماجرا نشده است.
اینگونه روایات ضعیف برای یک وهابی ضد شیعه حکم گنج طلا را دارد زیرا این روایات، وسیله و بهانه‌ی خوبی برای تمسخر شیعیان اهل بیت (ع) هستند.
بررسی یک حدیث جعلی درباره‌ی نحوه‌ی شیر خوردن امام حسین (ع)
مشابه این روایت درباره شیر خوردن امام حسین(ع) نیز نقل شده است که در آن گفته شده است: امام حسین(ع) از هیچ زنی -حتی از فاطمه(س)- شیر نخورده است و هر وقت گرسنه می شد رسول الله(ص) انگشت یا زبان خود را در دهان آن حضرت قرار می دادند و حسین(ع) از آن می مکیدند تا سیر می شدند و به این ترتیب گوشت امام حسین(ع) از گوشت رسول الله (ص) رویید!! (۳).
این روایت هم قابل اعتماد نیست زیرا سند آن ضعیف است. علت ضعف سند روایت اخیر نیز این است که فردی ناشناس در سلسله سندش وجود دارد و آن را فردی ناشناس از امام صادق (ع) نقل کرده اسیت. همچنین برای این روایت از یک طریق دیگر نیز که کاملا مجهول است از امام رضا (ع) نقل شده است.
به نظر می رسد در این مورد، راوی جاعل با هدف ایجاد یک تفسیر ظاهری برای حدیث “حسین منی”(حسین از من است) ارایه کند اما این فرد نفهمیده که “حسین منی” یعنی “امام حسین هم از نظر ژنتیک از خون رسول الله (ص) است زیرا نوه‌ی دختری ایشان بوده و از نظر فکری و هدایتی هم ادامه‌ی دهنده‌ی راه رسول الله (ص) است بنابراین سنخیت امام حسین(ع) از نظر جسمی و روحی با رسول الله (ص) روشن است و نیازی به این فلسفه بافی ها ندارد که مثلا رسول الله (ص) برای امام حسین (ع)”مادر رضاعی” نیز باشند!!
احتمال دوم برای جعل این روایت این است که راوی این روایت در ذهن خود زن را موجودی پست و ناقص می دانسته و شیر خوردن از مادر را یکی از نقاط ضعف افراد بشر تلقی می کرده است و از این رو خواسته امام حسین(ع) را که اسوه‌ی مردانگی و شجاعت هستند از این امر تبرئه کند از این رو مدعی شده است که آن حضرت(ع) از هیچ زنی شیر نخورده اند!! این راوی، توجه نکرده است که بر فرض، شیر خوردن از زنان عادی یک نقطه‌ی ضعف باشد، اما شیر خوردن از سرور زنان بهشت قطعا چنین نیست.
نکته‌ی تکمیلی اینکه از نظر تاریخی مشخص است که امام حسین (ع) دارای دایه بوده اند. دایه ایشان ام الفضل (همسر عباس عموی پیامبر) بوده است. اینکه برخی با استناد به یک یا دو روایت ضعیف السند اصرار دارند بگویند: “آن دایه به امام حسین(ع) شیر نداده است و تنها او را رسیدگی می کرده است” سخنی بی‌دلیل است. اگر قرار بر رسیدگی بود که حضرت زهرا(س) بهتر می توانست رسیدگی کند چرا که مشکل اصلی درباره دایه گرفتن برای امام (ع) این بود که فاطمه(س) شیر کافی نداشتند و از این رو نیاز به دایه شد.
ضمن اینکه امام حسین (ع) حتی یک برادر رضاعی (شیری) هم داشتند که نامش عبدالله بن یقطر بود که عنوان مردی صالح و باوفایی در تاریخ شناخته شده است و امام حسین (ع) این برادر را به عنوان پیک نزد جناب مسلم اعزام کردند که توسط مزدوران ابن زیاد دستگیر شد و او را از بالای بلندی به زیر افکنده و شهید کردند.
منابع:
۱- اصول کافی ج ۱ ص ۴۴۸ باب مولد النبی و وفاته چاپ دارالکتب اسلامیه تهران
۲-اصول کافی ج ۱ ص ۲۸۴ باب مولد النبی و وفاته روایت ۲۷ چاپ منشورات فجر بیروت.
۳- کافی کلینی، ج۱ ، ۴۶۴ و ۴۶۵
انتهای پیام/
