یک پرسش ساده؛ چقدر دغدغه محیط زیست داریم؟
چقدر نسبت به آسیب دیدن جنگل ها و مراتع و صیانت و حفاظت از حیوانات دلواپسیم؟
دفاع از محیط زیست با چه کسی است؟ طرفداران صنفی محیط زیست؟ تشکل های دفاع از حیوانات و طبیعت؟ نهادهای مردمی کارشناسی و مجموعه های پژوهشی؟
گروه های متدین و انقلابی کجا هستند؟ محیط زیست را با کدام رویکرد دفاع می کنیم؟ مادی گرایی و از زاویه نگاه معیوب غرب و یا جایگاه حقیقی طبیعت در عالم؟
همه ما از اهمیت محیط زیست در نگاه رهبری باخبریم. اما چه نسبتی توانستیم با دلشوره ها و دلنگرانی های محیط زیستی ایشان برقرار کنیم؟
داستان آهوهای پارک جنگی اطراف تهران تاریخی شده است. ماجرای تذکر رهبر انقلاب برای حفاظت از زیستگاه آهوهای این پارک جنگلی که سرنوشت یک پروژه بزرگ شهری را تغییر داد.
برخی به جهت ولایت پذیری شان، موسمی و فصلی سراغ محیط زیست می روند و البته این مساله را اولویت دست چندم نظام می دانند و وقتی ورود می کنند که یک چالش محیط زیستی تبدیل به یک بحران امنیتی شود. مثلا تخریب طبیعت و تهدید آب کارون و خشک شدن تالاب های خوزستان زمانی برایشان ضریب پیدا می کند که بیم اعتراضات خیابانی رود و یا ریزگردها از یک چالش محیط زیستی به یک بحرانی سیاسی تبدیل شود.
مخاطب پرسش ما جوان متدین انقلابی است. بنابراین کسانی که از محیط زیست به جهت دلمشغولی های صنفی و یا علائق کارشناسی و یا ژست های روشنفکری و دغدغه های مادی و ناقص غربی دفاع می کنند در معرض این سوال نیستند. و اما چرا انقلابیون ما کمتر نسبت به محیط زیست دغدغه دارند؟
پاسخ این سوال را باید در ۲ سرفصل جداگانه تحلیل کرد. یکی فهم تعمیم نیافته از سریان وحدت در کثرت و امتداد نظام توحیدی تا نظام مادی و دوم شیوه و روش ناتمام از سبک زندگی دینی.
ضعف اعتقادی ما در فهم صحیح از این “نظام توحیدی” است. طبیعت را باید با نگاه معرفتی و حکمی الهی تحلیل کرد. طبیعت، هم “آیه” است و هم “نماد”.
آیه، وجود حضرت حق و نماد، جلوه های وجودی حق است. بر همین اساس اهل معنا طبیعت را زبان گویای معشوق می دانند.
در نگاه توحیدی به هستی، طبیعت نه فقط آیه ای از وجود حق و بلکه جلوه ای از معشوق ازلی است. مثل اینکه حافظ طبیعت را تنها معبری برای استدلال و برهان علیت نمی داند بلکه آن را نمادی می پندارد که هر عنصرش جلوه ای از معشوق است. “هر که بر هرچه نظر کرد پرستید تو را”
مراد دل ز تماشای باغ عالم چیست
به دست مردم چشم از رخ تو گل چیدن
همین ضعف معرفت شناختی، مقدمه اشکالی دیگر در سبک زندگی ماست. سبک زندگی را اگر توحیدی تعریف کنیم، زیست مومنانه و انقلابی امتداد دادن توحید تا جزئی ترین سطح زندگی است. زندگی توحیدی، جبهه حق را با همه اجزایش می بیند و محیط زیست و دفاع از حیوانات را جزئی از این نگاه جبهه ای به عالم می داند.
اگر محیط زیست را در امتداد توحیدی به عالم ماده تحلیل کنیم، جایگاهش در سبک زندگی فردی و اتفاقا سبک مبارزات انقلابی می درخشد. همین محیط زیست می تواند دست نظام سرمایه داری-امپریالیستی را در عالم رو کند و بی آبرو سازد.
افیون سرمایه داری و ظلم ساختاری امیپریالیسم جهانی را تنها با همین تخریب محیط زیست می توان به افکار عمومی جهان نشان داد.
در نهایت اینکه با نگاه توحیدی به طبیعت، دفاع از محیط زیست جزئی از زندگی مجاهدانه در جبهه حق است. دفاع از محیط زیست را از نمایش خارج کنیم؛ چه ژست های روشنفکری و چه اداهای تصنعی سیاسی.
حقیقت انقلابی گری توجه تام و تمام به همه اجزای جبهه حق از جمله طبیعت و غیره است؛ چه آنکه جبهه مقابل نیز با همین فهم جامع، دست به تغییر طبیعت زده است.
منبع: الف
انتهای پیام /
