جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳ , 22 November 2024

تاریخ انتشار : ۰۷ بهمن ۹۶
ساعت انتشار : ۱۰:۲۹ ق.ظ
چاپ مطلب
روز شمار تاریخ گیلان / 7 بهمن؛

راهپیمایی مردم رشت و درگیری مأموران رژیم با تظاهرات‌کنندگان / ۳ نفر شهید شدند

در چنین روزی، مردم رشت علیه رژیم شاهنشاهی تظاهراتی عظیمی برگزار کردند و در این راهپیمایی چند نفر شهید و ۱۰ها نفر زخمی شدند.

به گزارش ماسال نیوز، هفتم بهمن ماه ۱۳۰۰ شمسی، مسافرین و تجار ایرانی برای عزیمت به روسیه دچار هزینه های هنگفت می شدند. علاوه بر اینکه، سفارت روسیه و یا کنسولگری روسیه در رشت جهت دادن ویزای تذکره به مسافرین و تجار ایرانی که قصد عزیمت به روسیه را داشتند، پانزده منات طلا دریافت می کردند،(۱) حکومت آذربایجان قفقاز نیز اتباع ایرانی را مجبور به پرداخت پانزده منات طلا می کرد و همچنین می بایست به حکومت گرجستان هم، پنج منات طلای دیگر می پرداختند. این موضوع موجب پدید آمدن مشکلات متعددی برای مسافرین و تجار ایرانی شده بود، زیرا آنان در گذشته دو منات(۲) و هفتاد و پنج کپک(۳) می دادند درحالی که اکنون(۴) باید سی و پنج منات طلا پرداخت می کردند.(۵)

هفتم بهمن ماه ۱۳۰۱ شمسی، تبلیغات کمونیستی در انزلی گسترش پیدا کرد. مؤید حضور کارگزار رشت به وزارت امور خارجه اطلاع داد که مجالس کمونیستی در انزلی علنا حکمفرماست. اخیرا جمعی بی کار به خانه امام جمعه که مورد وثوق و توجه اهالی است می روند و پس از تهدید او می گویند اگر برای ما کار تهیه نشود شروع به آتش زدن و غارت خانه ها خواهیم کرد. یک نفر از این گروه هم که مست بوده جلو امام جمعه را گرفته و به او توهین کرده است. امام جمعه برای اعتراض از شهر خارج شده، به آب کنار رفته است. عده ای از تجار و اهالی انزلی برای بازگرداندن امام جمعه راهی آب کنار شده اند. مؤید حضور در پایان گفت که با رئیس قشون ملاقات کرده و پس از شرح ماوقع وی راهی انزلی شده است.(۶) در این زمان محمد حسین آیرم به عنوان رئیس جدید قشون مستقل شمال وارد منطقه شده بود. یکی از مأموریتهای او مقابله با فعالیتهای کمونیستی بود. این وجه از حضور او چنان پررنگ بود که اعتراض والی گیلان نیر السلطان را برانگیخت و در مورد دخالتهای محمد حسین خان در امور غیرنظامی به تهران اعتراض کرد.(۷)

هفتم بهمن ماه ۱۳۰۱ شمسی، حسن آقا مهری اجازه بازگشت به رشت داده شد. با مجوز نخست وزیر در اردیبهشت سال جاری به وزارت امور خارجه، حسن آقا مهری از بادکوبه به رشت آمد و حدود هفت ماه در این شهر متوقف بود تا این که پس از بیماری با اجازه اداره حکومتی بار دیگر راهی بادکوبه شد. وی پس از معالجه در بازگشت به ایران با ممانعت مأموران مواجه، و بازگردانده شد. اما اینک نظر به این که سابقا به وی تأمین داده شده بود و با اجازه حکومت گیلان راهی بادکوبه شده بود، مقتضی است اجازه ورود او صادر شود. این درخواست را حکومت گیلان و طوالش از ارکان حرب لشکر مرکز کرد.(۸) وی متهم بود که در وقایع گیلان سوء سابقه دارد و به رفت و برگشت او به قفقاز با سوءظن سیاسی نگاه می شد.

هفتم بهمن ماه ۱۳۰۲ شمسی، قرائت آرای انتخابات در فومن پایان یافت. پس از پایان شمارش آرای حوزه فومن، گسکر و شفت روشن شد که یک رأی به امام حسین(ع)، ٢١ رأی به امام زمان(عج)، ۴٢٧٨ رأی به رضا خان و ٣۶٩٣ رأی به ناصرالاسلام۴(۹) داده شده است.(۱۰).

هفتم بهمن ماه ۱۳۳۳ شمسی، آیت الله شیخ حسین وحید گیلانی در آستانه اشرفیه درگذشت. وی در نجف از محضر بزرگانی چون آیات نائینی، ضیاء عراقی، شعبان رشتی، مرتضی طالقانی و حسین اشکوری استفاده کرد. او سال ها در آستانه اشرفیه به تبلیغ دین و تربیت شاگرد پرداخت. مدرسه جلالیه آستانه از یادگارهای اوست. (۲ جمادی الثانی ۱۳۷۴ ق) (۱۱)

هفتم بهمن ماه ۱۳۴۳ شمسی، رحلت عالم مجاهد و انقلابی آیت الله شیخ جواد حائری فومنی در تهران. ایشان از علمای ضد طاغوتی و فعال تهران بود که بی پروا در مقابل جنایات شاه و سایرین به افشاگری می پرداخت. مسجد وی محل تجمع مخالفین رژیم و نیروهای انقلابی بود تا جایی که مبارزان نامی ای چون احمد احمد و عزت شاهی از مریدان او بودند. حمایت ایشان از امام خمینی در قیام ۱۵ خرداد و بی پروایی اش در گفتن حق باعث وحشت ساواک شده بود. پرونده او در ساواک که بعد از انقلاب به صورت کتابی قطور منشر شده نشانگر عصبانیت رژیم از این شخصیت انقلابی است. این عالم جلیل القدر به صورت مشکوکی درگذشت ولی تشییع پیکر وی به میتینگی سیاسی و تظاهراتی علیه رژیم بدل گشت. مزار وی در حضرت عبدالعظمی شهر ری واقع است. ( ۲۳ رمضان ۱۳۸۴ ق) (۱۲)

هفتم بهمن ماه ۱۳۵۷ شمسی، تظاهرات بزرگ انقلابی در رشت برگزار شد. در پی تظاهراتی که در رشت برپا شد، درگیری‌هایی میان تظاهرکنندگان و مأموران پیش آمد. در این روز هنگام تظاهرات در خیابان سردار جنگل رشت ۲ نفر به شهادت رسیدند: «حمیدرضا ابراهیم نژاد(۱۳)» و خانم «فرحناز معصومی»(۱۴) که تیر به جمجمه اش اصابت کرده بود. (فجر آفرینان، ص۱۵و۷۳٫) این روز مصادف با ۲۸ صفر بود و تعطیل رسمی بود. ازاین رو تظاهرات متعددی در خیابان های مختلف رشت برگزار شد. امام خمینی اعلام کرده بود که به ایران بازمی گردد ولی بختیار فرودگاه ها را بست. تظاهرات این چند روز در اعتراض به بستن فرودگاه ها بود. در تظاهراتی که در خیابان لاکانی رشت ماموران با تیر جنگی به جان مردم افتادند و ۲۵ نفر را مجروح کردند که حال ۶ نفر از مجروحان نیز وخیم گزارش شد. در این واقعه یک جوان ۱۵ ساله به نام شهریار علی اکبری نیا مجروح و قطع نخاع شد. (۱۳۵۷ ش- ۲۸ صفر ۱۳۹۹ ق) (مصاحبه رنگ ایمان با دکتر شهریار علی اکبری نیا) (۱۵)

هفتم بهمن ماه ۱۳۵۷ شمسی، یکی از انقلابیون رشت که در تظاهرات ضد رژیم مجروج شده بود در تهران به شهادت رسید. شهید عبدالله عبدالعلی در چهارم بهمن ۱۳۳۶ در شهر رشت به دنیا آمد و برای انجام خدمت سربازی عازم سلمان‌شهر شد و به دستور حضرت امام خمینی(ره) از پادگان فرار کرد و به صف انقلابیون پیوست. وی در همه راهپیمایی‌ها و مراسم سیاسی ـ مذهبی شرکت فعالانه داشت و سرانجام در هفتم بهمن ۱۳۵۷ در حین تظاهرات علیه رژیم مورد اصابت گلوله قرار گرفت و پس از انتقال به بیمارستان پورسینای رشت و اعزام به یکی از بیمارستان‌های تهران به درجه رفیع شهادت رسید.

هفتم بهمن ماه ۱۳۵۹ شمسی، شهید میرصادق ابوالقاسمی نرگسی  از رزمندگان صومعه سرا در آبادان به شهادت رسید. وی متولد ۲ فروردین ماه ۱۳۴۰ در روستای نرگستان صومعه سرا بود و از ارتش به مناطق عملیاتی اعزام شد. پیکر مطهرش در گلزار شهید نرگستان  صومعه سرا تدفین شد.

هفتم بهمن ماه ۱۳۵۹ شمسی، شهید عظیم صدیقی از رزمندگان شهرستان صومعه سرا در منطقه سومار به شهادت رسید. وی یکم آبان ماه ۱۳۳۴ در صومعه سرا متولد شده بود و از سپاه به مناطق عملیاتی اعزام شد. پیکر مطهر این شهید در گلزار شهید مسجد جعفری صومعه سرا تدفین شد.

هفتم بهمن ماه ۱۳۶۱ شمسی، یکی از نیروهای بسیجی آستانه اشرفیه به دست منافقین ترور شد. قربان علیرضانژاد ۵ مرداد ماه ۱۳۴۳ در در محله گوهردان آستانه‌اشرفیه در استان گیلان متولد شد و ۷ بهمن ماه ۱۳۶۱ در حالی که نیروی بسیجی بود در یک حمله مسلحانه توسط منافقین در آستانه اشرفیه به رگبار گلوله بسته شد و به شهادت رسید.

هفتم بهمن ماه ۱۳۶۱ شمسی، یکی از نیروهای بسیجی شهرستان رضوانشهر ترور شد. علی جعفری ملالی ۱۴ مهر ماه ۱۳۱۱ در روستای ملال خوشابر رضوانشهر در استان گیلان متولد شد و ۷ بهمن ماه ۱۳۶۱ در رودبارسرای رضوانشهر و در منزلش توسط منافقین ترور شد و به شهادت رسید. پیکر مطهر این شهید گلزار شهدای رضوانشهر تدفین شد

هفتم بهمن ماه ۱۳۶۴ شمسی، سردار شهید سعید آلیانی در جریان عملیات والفجر ۹ در حالی‌ که مسئولیت محور واحد اطلاعات و عملیات تیپ نبی‌ اکرم ( ص) را بر عهده داشت در اثر اصابت ترکش به ناحیه سر و گردن در منطقه جنگی‌ مریوان ( سلیمانیه) به شهادت رسید. (۱۶)

هفتم بهمن ماه ۱۳۶۵ شمسی، سردار سپاه اسلام فرهاد زاهدنخجیری در منطقه شلمچه به شهادت رسید.. او مسئولیت گردان تخریب لشکر ۱۶ قدس گیلان را برعهده داشت. (با امیران دلها، ص ۱۶۷٫)

پی نوشت:

۱-فراهانی، حسن؛ روز شمار تاریخ ایران، جلد۱؛ ص۵۲۰؛ن. ک: خبر ۱۳/ ۹/ ۱۳۰۰.

۲- واحد پول روسیه.
۳- پول خرد روسیه.
۴- نماینده سیاسی ایران در تفلیس در این باره شرح مفصلی به سفارت روسیه در تفلیس نوشت. مذاکرات زیادی نیز با آنان صورت گرفته بود. وی همچنین در نامه ای به وزارت خارجه تقاضا کرد تا با مذاکره با سفارت روس در تهران این مسئله روشن شود که آیا سفارت روس حق امضا به جای نمایندگان گرجستان و آذربایجان را دارد و یا خیر و چنانچه روسیه قائم مقام و کفیل امور آنهاست نباید حکومت های قفقاز از تذکره های ویزا شده در سفارت روس وجهی دریافت کنند. (اسناد وزارت خارجه، س ۱۳۰۰، ک ۶۳، پ ۳، ص ۲۰).
۵- فراهانی، حسن؛ روز شمار تاریخ ایران، جلد۱؛ ص۵۲۰؛ مراسله نماینده سیاسی ایران در تفلیس به وزیر خارجه، ۷/ ۱۱/ ۱۳۰۰، اسناد وزارت خارجه، س ۱۳۰۰، ک ۶۳، پ ۳، ص ۲۰.
۶- فراهانی، حسن؛ روز شمار تاریخ ایران، جلد۲؛ ص۶۴۵؛ اسناد وزارت امور خارجه، ۹- ۳۳- ۲- ۱۳۰۱.
۷- فراهانی، حسن؛ روز شمار تاریخ ایران، جلد۲؛ ص۶۴۵؛ FO E 2945 /69 /34 . روزشمار تاریخ معاصر ایران ج ۲ ۶۴۶ * اقدامات کنسول روسیه در اصفهان برای تبلیغات کمونیستی ….. ص : ۶۴۵
۸- فراهانی، حسن؛ روز شمار تاریخ ایران، جلد۲؛ ص۶۴۵؛ اسناد مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، پ ۱، ص ۷۵.

۹-برای آگاهی از زندگینامه ناصرالاسلام، ر.ک: همین کتاب، ج ٢، ص ۵٣۶.

۱۰- فراهانی، حسن؛ روز شمار تاریخ ایران، جلد۲؛ ص۵۵۰؛ مؤسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی، س ١٣٠٢، پ ١٧، ص ۵۶١.
۱۱-رنگ ایمان؛ مجله مبلغان، مرداد و شهریور ۱۳۸۴، شماره ۶۹

۱۲-رنگ ایمان؛ ستم ستیزان نستوه، آیت الله شیخ جواد فومنی حائری به روایت اسناد ساواک

۱۳-شهید حمیدرضا ابراهیم‌زاد در سال ۱۳۳۶ در شهر رشت متولد شد و سرانجام به واسطه مبارزاتش علیه رژیم پهلوی و به دنبال شرکت در راهپیمایی‌ها و مراسم مذهبی و سیاسی و تظاهرات در هفتم بهمن ۱۳۵۷ در خیابان سردار جنگل رشت به دست مأموران مزدور شاه به درجه رفیع شهادت نائل آمد.
۱۴-شهیده فرحناز معصومی در ۱۳ آبان ۱۳۴۱ در شهر رشت به دنیا آمد و در پی مبارزاتی که علیه رژیم داشت، در هفت بهمن ۱۳۵۷ در شهر رشت بر اثر اصابت گلوله مأموران رژیم پهلوی به ندای حق لبیک گفت و به ملکوت اعلی پیوست.
۱۵-رنگ ایمان؛ سایت بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی، بخش روزشمار انقلاب