به گزارش ماسال نیوز، اسلام ملکی معاف کارشناس علوم قرآنی و حدیث به مناسبت سالروز شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) برخی آثار جهانی آن بانو را که از نوع خدمت به بشر در همهی اعصار تاریخ محسوب می شود را ضمن یک فایل صوتی معرفی کرد. در ادامه متن پیاده شده این فایل صوتی تقدیم خوانندگان میشود:
طبق روایات معتبر حضرت زهرا (س) در هنگام شهادت بین ۱۸ تا ۲۳ سال و طبق روایات معتبرتر حدود ۲۳ سال سن داشتهاند. ایشان در همین عمر کوتاه، مفاهیمی برای الهام گرفتن ایجاد کردهاند که در صورت عمل به این مفاهیم بشر امروز گرفتار بسیاری از مشکلات اجتماعی و سیاسی نخواهد شد. متأسفانه منابع اهل سنت و شیعه در منعکس کردن خدمات آن حضرت کوتاهی کردهاند و اطلاعاتی که باید از زندگی و اخلاق آن حضرت امروز در دسترس باشیم بسیار محدود است اما همان منابع کم هم نشان میدهد که ایشان بانویی فراتر از تاریخ هستند و تا قیامت میتواند برای مردان و زنان الگو باشد و تنها بیان همین مطالب محدود نیاز به چندین جلد کتاب دارد:
تولدی پربرکت برای جزیره العرب و جهان و احیا کننده نقش زن در جامعه
تولد حضرت زهرا (س) در فضای ضد زن جزیره العرب و در جهان آن روز مایه برکت بود. در آن دوران، در عربستان و حتی در سایر ملتهای جهان زنان بسیار مظلوم بودند. این مظلومیت در شرق و غرب و خاورمیانه وجود داشت. در بین عربها دخترها را زنده به گور میکردند و اگر زنده به گور هم نمیشدند مورد بدترین توهینها و تحقیرها و بیاعتناییها و بیمهریها بودند. زن را به عنوان ننگ خانواده نگاه میکردند. اما در چنین شرایطی خداوند مقدر میکند نسل افضل انسان روی زمین (پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله و سلم) تنها از طریق یک دختر تداوم پیدا کند. وقتی فاطمه به دنیا میآید احترامی که پیامبر (ص) برای او قائل شد یک امر کاملا متفاوت بود و برخی روایاتی اشاره به ماجرای تولد حضرت فاطمه زهرا (س) و احترام پیامبر به او دارند و آیه انا اعتطیناک الکوثر نیز همزمان با تولد ایشان نازل شد. پیامبر چندین پسر داشتند که همگی در نوزادی، کودکی و یا نوجوانی درگذشته اند. پس از آن خداوند به پیامبر فاطمه را داد. جاهلیت عرب به حضرت توهین میکردند که تو ابتر هستی و از تو نسلی به جای نخواهد ماند چون پسر ندارید. چنین روحیهی جاهلانهای هنوز در برخی جاها وجود دارد.
در زمان تولد فاطمه(س) هم توهین به پیامبر ادامه داشت اما همین زمان آیه انا اعطیناک الکوثر نازل شد که در آن خداوند میفرماید ما به تو خیر کوثر دادیم. این خیر فراوان هم وحی الهی است و هم اهل بیتی است که یکی از بارزترین آنها همین فاطمه زهرا(س) است. بنابراین تولد فاطمه زهرا(س) در یک جامعه ضد زن مایه برکت بود و حضورش مایه افتخار برای هر دختری شد. اگر نداشتن پسر مایه و داشتن دختر مایه ننگ بود با تولد حضرت فاطمه این فکر نابود شد و دختر تبدیل به افتخار برای بشریت شد.
اینکه بخواهیم به نحوهی مواجهه پیامبر با تفکر و فرهنگ ضد زن در جامعه بپردازیم خود بحث مفصلی است. کسانی به نزد پیامبر میآمدند در حالی که حضرت آنها را به شدت افسرده میدید و میفرمودند چه شده است. میگفت فرزند دختری برای من متولد شده است. پیامبر باید این افراد را توجیه میکرد که دختر ننگ نیست و رزق و روزی فرزند را خداوند میدهد و تو باید امیدوار باشی. در قبایل عرب آن دوره و عربستان به دلیل ضعف جسمانی زنان، به زن و دختر ظلم میکردند. اما در همین شرایط در احادیث وجود دارد که پیامبر فرمود کسی که دختر داشته باشد و آن را تربیت کند پاداش عظیمی خواهد داشت.
الگویی برای رابطه درست پدر و دختری
رابطه پدر و دختری پیامبر و حضرت زهرا یک الگو برای مسلمانان شد که مثلا دختر مایهی ننگ نیست و پدران و مادران باید چگونه با دختران خود رفتار کنند و اینکه اگر هدیهای برای فرزندان خود میگیرید اول به دخترتان بدهید. زنان در دوران جاهلیت ارث نمیبردند اما در اسلام برای زن ارث معین شد. از آن طرف دختر زمانی که ازدواج میکند از شوهر خود نیز مهریه میگیرد و این مهریه واجب است و این مهریه را واقعا میگرفتند یعنی اینطور نبود که مثلا اگر به طلاق کشیده شد طرف مهریه را به اجبار پرداخت کند. ضمن اینکه زنان بر اساس آیین اسلام نفقه که شامل هزینههای زندگی زن در منزل شوهر است را دریافت میکنند. با این حال خداوند در دین اسلام برای دختر ارث هم تعیین کرد.
فاطمه زهرا (س) الگویی برای دوری از ظلم و جور به دیگران
حضرت زهرا(س) به شدت اهل عبادات و دعا به درگاه الهی بودند و ایشان آنچنان عبادت میکردند که پاهای ایشان ورم میکرد و آنچنان با خداوند راز و نیاز میکردند و خوف از جهنم و هراس از آتش جهنم و امید به نعمتهای بهشت و رضای الهی در ایشان موج میزد که چشمانشان اشک بار بود. فاطمه زهرا (س) سرشار از ایمان بودند و عبادتشان در کمیت و کیفیت بسیار عالی بود و این الگویی برای بشریت در کل تاریخ است. اگر بشر بیشترین رفاه و بهترین پیشرفتهای الکترونیک را داشته باشد ولی سوپاپ اطمینان معنوی و روحی نداشته باشد دچار افسردگی، پوچی و خودکشی میشود و حداکثر این است که یک زندگی بیروح مانند زندگی انسانهای ملحد داشته باشد. انسان نیازمند عبادت است. مسئله الگو بودن یک انسان در عبادت یک مسئله فراتر از تاریخ است. بشر هر چقدر پیشرفت کند نیازمند درد دل کردن با یک قدرت بزرگ است و باید از یک قدرت بزرگ به نام خداوند متعال حساب ببرد تا از این قدرت در مسیر تباهی جامعه و اخلاق و در مسیر ظلم و جور مورد استفاده قرار ندهد. عبادت انسان را کنترل خواهد کرد. انسانهایی که رابطه خود با خدا را قطع میکنند احتمال لغزششان از این مسیر بیشتر است.
زهرا (س) الگویی برای رفتار با زیردستان
رفتار حضرت زهرا (س) با خدمتکارش هم الگویی برای بشریت است. ایشان در برههای از زندگیشان خدمتکار نداشتهاند و با وجود داشتن چندین فرزند خردسال و با وجود اینکه امیرالمومنین (ع) به عنوان همسرش همواره در مأموریتهای نظامی، سیاسی و اجتماعی بودند تمام استرسها و فشارها را تحمل میکرد. در شرایطی که به لحاظ اقتصادی در وضعیت بدی قرار داشتند و گاهی فقط با یک قرص نان سر میکردند اما چیزی از عشق و علاقه این زن و شوهر کم نمیشد. مشاجرهای بین علی و فاطمه رخ نمیداد و بچهها به درسی تربیت میشدند و این خانم از عبادت و درستکاریاش چیزی کم نمیشد و در هنگام بازگشت علی از مأموریتهای جهادی معترض نمیشد و خود انگیزهبخش و تشویقکننده و حامی امیرالمومنین (ع) بود و این خود برای همه زنان میتواند الگوبخش باشد. اکنون حداکثر توقع بسیاری از زنان جامعه رسیدن به رفاه مالی است و خودشان در آسایش باشند. اما در زندگی فاطمه زهرا (س)، زندگی مرد خانواده وقف بشریت است و این زن تحمل می کند. در این شرایط کاری و فقر روزی به نزد پیامبر میرود و میفرماید ای کاش! خادمی به من کمک میکرد. پیامبر هم به ایشان تسبیحات حضرت زهرا (س) را یاد میدهند. بعد از مدتها که یک خادمی پیش پیامبر میآورند پیامبر این خادم را به فاطمه زهرا (س) تقدیم میکند در شرایطی که در آن زمان با کنیز رفتار خوبی در خانواده نمیشد. حتی رفتار بدی با کنیزها و خدمتکارها میکردند. در این شرابط، فاطمه زهرا(س) کار خانه را بین خود و کنیزشان تقسیم میکنند به این ترتیب که یک روز من عبادت میکنم و تو کارهای خانه را انجام بده و یک روز من کارها را انجام میدهم و تو در انجام کار آزاد هستی. در همان زمان و حتی امروز هیچکس کارها را بین خود و خادمش به تساوی تقسیم نمیکند. بنابراین فاطمه زهرا (س) به عنوان همسر نفر دوم حکومت اسلامی در دوره پیامبر و دختر نفر اول حکومت در توجه به زیردستان، کارگران و خادمان الگویی برای بشر امروز است. ایشان دختر بالاترین مقام سیاسی و نظامی جامعه بود اما در کار خانه وظایف را به تساوی تقسیم میکند. امروز میبینیم که روزی به عنوان روز کارگر در جهان ثبت شده است اما با این حال در هیچ کجای جهان حقوق کارگران رعایت نمیشود. درس حضرت زهرا (س) در توجه به عدالت و زیردستان درسی فراتر از تاریخ بشر است. این درس اختصاص به دوره کوتاه عمر شریف حضرت فاطمه زهرا (س) ندارد.
الگویی برای همسرداری و تربیت فرزند
امام علی (ع) زندگی فقیرانهای داشتند اما این زندگی فقیرانه عاملی برای فرار از مسئولیتهای اجتماعی و نظامیاش برای کمک به مستمندان و فقیران و مظلومان نبود و در هر جا که امکان داشت حضور پیدا میکردند و فاطمه زهرا (س) هم بدون گلایه از این عدم حضور حضرت در خانه، مسئولیت تربیت فرزند را بر دوش گرفتند. اگر ابعاد ناگفته شخصیت حضرت زهرا را میخواهیم بشناسیم باید به فرزندانش یعنی حسن و حسین (ع) نگاه کنیم. تمام فضایل حسن و حسین(ع)، ام کلثوم(س) و حضرت زینب (س) حاصل تربیتشان توسط فاطمه زهرا (س) در طول دوران کودکی است. این خود الگویی برای زنان است. همسرداری و تربیت فرزند از مهمترین اولویت زنان در طول تاریخ بشر بوده است و از این حیث نیز فاطمه زهرا(س) الگویی برای بشریت امروز است و اگر زنان امروز ایشان را الگو قرار میدادند مشکلات اجتماعی امروز جوامع را فرا نمیگرفت. فرزندان فاطمه زهرا(س) شاهکار هستند. امام حسین (ع) سید الشهدا و سرور شهیدان هستند.
الگو در عفت و پاکدامنی
در همه ملتها و قومها مسئله بیعفتی در برخی برههها شیوع پیدا کرده است. امروز هم غرب با مشکل بیعفتی، خیانت و مسئله بیاخلاقی مواجه است. در جامعه عرب هم چنین چیزی بوده است. فاطمه زهرا (س) حتی در برابر جامعه حجاب را رعایت میکرد. جامعه عرب هم جامعه سالمی نبود. در حالی که پیامبر(ص) در خانه فاطمه (س) بودند یک نابینا وارد خانه شد فاطمه زهرا (س) خودشان را پوشاندند. در روایت آمده است که پیامبر به فاطمه (س) فرمودند که این مرد نابیناست. اما فاطمه زهرا (س) فرمودند من او را میبینیم و اینکه من احساس کنم یک مرد نامحرم در اطرافم باشد و مثلا آستینم بالا باشد احساس خوبی نخواهم داشت و احساس عذاب وجدان میکنم ضمن اینکه ممکن است رایحه بدن من را احساس کند. فساد در آن دوران شاید چیزی شبیه جامعه امروز غربی بود. در چنین شرایطی فاطمه زهرا (س) که بصورت یک قدیسه زندگی میکند در عین حال کارهای خانه را انجام میدهد و از مسئولیت اجتماعی هم شانه خالی نمیکند. این طور نبود که فاطمه (س) در خانه محبوس باشد اما آنچه که از ایشان ثبت شده است حفظ پاکدامنی و عفت بوده است و این مسئله هم فراتر از تاریخ است.
عایشه همسر پیامبر که رابطه خوبی هم با فاطمه (س) نداشته است درباره ایشان میگوید فاطمه از نظر رفتار ظاهری به معنی نحوه راه رفتن و رفتارهای معمولی و از نظر اخلاق و از همه نظر شبیهترین فرد به پیامبر (ص) بود. یعنی فاطمه (س) صداقت، قاطعیت، عاطفه و محبت پدرانه به مردم را به مانند پیامبر داشتند. فاطمه بخشی از اهل بیت (ع) بود. اهل بیت (ع) پروژهای دارند که هر کدام از معصومان در این پروژه نقشی داشتهاند. اگر فاطمه (س) نباشد کار اهل بیت تکمیل نمیشود. ایشان به جایگاهی رسیدند که در حدیث شریف پیامبر که مورد تأیید شیعه و سنی است آمده که هر کس فاطمه را بیازارد من را آزرده است و هر کس من را آزار دهد خدا را آزاد داده است و رضایت قلبی فاطمه رضایت خدا و خشم او خشم خداست.
موضع فاطمه زهرا (س) درباره انحراف امت پیامبر
حضرت فاطمه زهرا (س) پس از غصب فدک توسط خلیفه غاصب وقت اعتراض کرده و در مسجد سخنرانی میکنند. ایشان درباره نادرستی کار خلیفه و انحراف امت از خط مستقیم پیامبر سخن میگوید و میفرمایند چرا خلافت را به کسی دادهاند که در آن حدود نبود و چرا جایگاه امام علی (ع) غصب شد. ایشان گفتند چرا سنگ بنای کجی برای امت گذاشته شد. ابعاد این اقدام غاصبانه هنوز برای ما مشخص نیست و اگر آنها برای ریاستطلبی این کار را نمیکردند امروز ما گنجینه و تجربه تاریخی گرانبها از حکومت ۴۰ یا ۵۰ ساله امیرالمومنین (ع) داشتیم اما این الگو را از ما گرفتند. اعتراض فاطمه را اگر علی انجام میداد انقدر اثرگذار نبود اما فاطمه (س) به عنوان دختر پیامبر با به وجد آوردن احساس مردم اثرگذاری بیشتری داشتند. فاطمه (س) در همان ۷۵ روز زندگیشان پس از پیامبر به منزل انصار میرفت و خطاب به آنها میفرمود مگر یادتان رفته است پیامبر درباره علی (ع) چه فرمود. حسن و حسین (ع) هم با حضرت برای اتمام حجت و گرفتن میرفتند اما انصار و بسیاری از مسلمانان میترسیدند و حاضر نمی شدند بر علیه جو حاکم حرکتی انجام دهند.
زیرکی رسانهای فاطمه (س) که در تاریخ ماندگار شد
نحوه کفن و دفن فاطمه زهرا (س) هنوز هم به عنوان سندی برای مظلومیت و حقایت فاطمه (س) و علی (ع) هستند. و حتی ایشان وصیت کردند یا علی! مرا شبانه دفن کن و شبانه بر من نماز بگذار و شبانه غسل بده و آن دو نفر که به من ظلم کردند و کسانی که به من ظلم کردند نباید در مراسم کفن و دفن من شرکت کنند. این بزرگترین اعتراض به حاکمیت بود. یعنی ایشان وصیت کردند طوری مرا دفن کنید که خلیفه غاصب در مراسم دفن من شرکت نکند. صدای این اعتراض نه تنها در جامعه آن روز انعکاس زیادی داشت و از نظر افکار عمومی افشاگر بزرگی بود بلکه انعکاس آن فراتر از تاریخ بود و هنوز آن وصیت فاطمه (س) به عنوان سند غاصب بودن آنها و زیر پا گذاشتن آیات قرآن و دستورات پیامبر ذکر میشود. فاطمه (س) با هوشمندی تمام آنها را در طول تاریخ رسوا کرد. خود اهل سنت در کتاب صحیح بخاری از عایشه نقل کردهاند که گفت پیغمبر فرمود که فاطمه (س) سیده نساء اهل الجنه هستند. یعنی سرور زنان بهشت است و همه خوبیهای زنان بهشتی تاریخ در او جمع است و مسئله فراتر از درک ماست و او مجموعه همه خوبیهای هر انسان بزرگی است و حتی ظاهرا مقام ایشان از حضرت مریم هم بالاتر است. سروری ایشان در همان برخورد هوشمندانهاش پس از رحلت پیامبر مشخص است. این درایت و زیرکی رسانهای زیادی میخواهد که طوری وصیت کند که مخالفانش را برای هزاران سال رسو کند و امروز کسی نمیتواند ماجرای فدک، مظلومیت فاطمه (س) و اعتراض دختر رسول الله (ص) به خلیفه ظالم وقت را انکار کند.