هویتی دینی، به قدری که در گیلان پیشینه و ریشه دارد در چهرهاش هویدا نیست. بههر دلیلی، متأسفانه نه مردم عادی که توده فعالان فرهنگی نه یوحنای دیلمی را میشناسند نه نام شهربنباذان دیلمی به گوششان رسیده است، نه غارببن عبدالله دیلمی را میشناسند نه گوهرشاد خانم گیلانی را، نه سید ملکخاتون را، نه مریم اسطرلابی را و… . و طبیعتاً نمیتوانند از ایشان الهام یا انرژی بگیرند، طبیعتاً اینها را به دیگران معرفی نمیکنند یا نمیتوانند برایشان آثار هنری تولید کنند و… .
اجلاسیه پیرغلامان که با حضور صدها مهمان فرهیخته ملی و بینالمللی برگزار میشود فرصتی برای طرح این مسئله است و میتواند نقطه عطفی برای یک عزم عمومی در ترمیم این گسست شود. تلاش شده است که در جریان این شب شعر، گوشههایی از داشتههای هویتی گیلان مرور شوند.
درخشش گیلان در امروز انقلاب اسلامی، از جمله در حماسه هشتم دیماه یا پویش سلام فرمانده، موجب شد در یکسال اخیر، از اغتشاشات تا هجوم رسانهای ماههای اخیر، دشمنان تمرکز ویژهتری برای تخریب چهره گیلان داشته باشند. دشمن بر تخریب گیلان تمرکز کرده است ولی ما تمرکز متقابلی نداشتهایم. مثل این است که دشمن به خوزستان حمله کند ولی ما برنامهای برای حضور در آنجا و دفاع نداشته باشیم.
از این لحاظ، این شب شعر، تلاشی برای مقابله با هجومهای اخیر دشمن است.
شناخت متدینین و جوانان گیلانی از ظرفیتهای شعر آیینی و عاشورایی در استان نیز مطلوب نیست. افتخاریست که چندین نوحه یا شعر آیینی معروف ایرانیها را شاعران گیلان سرودهاند. از «مکن ای صبح طلوع» تا «کربلا منتظر ماست» تا «من ایرانم و تو عراقی» تا «هر که با آل علی درافتاد ورافتاد» و… . ولی تشییع و خاکسپاری زندهیاد ابوالقاسم حسینجانی در سال گذشته را بهیاد بیاورید. حداقل یک ساعت وقت نیاز است که در رثای امتیازات ابوالقاسم حسینجانی، مقدمهای بگوییم. خدایش بیامرزد. مشخص است که در گذر زمان پیوند و شناخت توده از ظرفیتهای شعری مختل بوده است. وقتی شناخت مختل باشد مصرف فرهنگی و همافزایی هم تعطیل میشود. ما باید بتوانیم در دل عملیاتهای فرهنگی نظیر همین شب شعر، این شناخت را تقویت کنیم، وگرنه دیگر کی میتوانیم دست مردم را در دست امیرفخر موسوی و غلامرضا رحمدل و بهمن صالحی بگذاریم؟ کی میتوانیم سید نهضت حسینینژاد شاعر اهل سنت آیینی را به ایشان بشناسانیم؟
مدل رایج برگزاری همایشهای بزرگ در استان را آشنا هستید و احتمالا شما هم نسبت به آنها معترضید. اصولاً ما به نمایشی شدن بسیاری از رویدادها و برنامهها و هزینهکردهای حوزه فرهنگی در استان معترضیم. شب شعر چهارشنبه، فرصتی برای تمرین و ارائه یک الگوی متفاوت و کیفیتر برای حوزه فرهنگ است و میتواند راه را برای گسترش استفاده از ظرفیتهای مردمی در حوزه فرهنگ باز کند.