۱۷ دیماه ۱۳۱۴ خورشیدی، قانون «کشف حجاب» اعلام و برای هفت سال، پوشیدن چادر و روسری در ایران ممنوع شد. برخی مقالهنویسان، از شرایط متفاوت گیلان و همراهی زنان و علمای منطقه با این قانون نوشتهاند و بسیاری نیز این موضوع را درباره گیلان پذیرفتهاند.
آنچه میبینید بازسازی یکی از وقایع آن هفت سال است. طبق سند ۸۲۳۳۵/۲۹۸ سازمان اسناد و کتابخانه ملی، در شهریور ۱۳۱۷، شهربانی گیلان از اداره حقوقی وزارت عدلیه در خصوص تکلیف چادرهای ضبط شده از ۱۴ هزار نفر استعلام کرد. سپس، اداره حقوقی نیز اجازه «سوزانیدن» آنها را صادر میکند!
این تعداد چادر در شرایطی ضبط شده بود که در گیلان قدیم، زنان بسیار کمتر در انظار ظاهر میشدند. همچنین به واسطه پراکندگی منازل روستایی گیلان، امکان نظارت به حجاب زنان بسیار کمتر بود.
در اثر، هنرمند، ماجرا را از درون منزل یک بانوی مضروب که چادر از سرش کشیده شده، روایت میکند.
اگر این قبیل سندها را در کنار کتابی مثل «وسیله العفایف یا طومار عفت» نوشته آیتالله نجفی جیلانی قرار دهیم مشخص میشود ادعای «همراهی مردم گیلان با کشف حجاب رضاخانی»، گزارهای برآمده از آرزوی تاریخنویسان مزبور است و اعتبار علمی ندارد؛ بلکه اندک اسنادموجود در کنار روایتهای شفاهی، از مقاومت فرهنگی بزرگ مردم گیلان حکایت میکنند.
تصویر: سید رضا احمدی (سید رسام)
پ. ن: این تصویر در دومین جشنواره ملی رسانهای بانوان حریم رسالت در گیلان رونمایی شد.