به کرات پیش آمده که هم وطنان عزیز در مواجه با کالاهای ایرانی آن را به دلایل مختلف ایرانی نمی دانند. مثلاً می گویند گوشی جی ال ایکس ایرانی نیست زیرا همه قطعاتش چینی است، اما در همین مورد سمند را ایرانی می دانند در حالی که عمده قطعاتش ایرانی نیست.
بنابراین پاسخ به این سوال ضروری است که بالاخره چه کالایی ایرانی هست و چه کالایی ایرانی نیست؟ چند درصد ارزش افزوده نیاز هست تا بتوان در مورد ایرانی بودن یک کالا تصمیم گرفت؟ امروزه در دنیا کمتر کالایی می توان یافت که صفر تا صد آن کالا در داخل مرزهای یک کشور تولید شده باشد. پس این تصور که یک کالا باید تماماً در ایران و توسط ایرانیها تولید شود تا تولید ملی شمرده شود تصوری اشتباه است.
نگارنده بر اساس بندی در برجام مبنی بر اینکه ایران اجازه ندارد کالایی را که بالای ۱۰ درصد سهم تولید آن از آمریکا باشد را بدون اجازه آمریکا خریداری کند، تعریف کالای ملی را استباط می کند و نتیجه می گیریم که اگر سهم ایران هم در تولید کالایی بالای ۱۰ درصد باشد توان تصمیم گیری در آن کالا را پیدا می کنیم.
البته گاهی مسله برند مطرح می شود که اگر برند یک کالا ایرانی باشد فارغ از سهم تولید آن کالا را ایرانی بدانیم. در ماجرای هواپیماهایی که ایران می خواهد از فرانسه بخرد با اینکه برند متعلق به آمریکا نیست، اما به دلیل همان سهم ۱۰ درصدی در تولید تحویل هواپیما به ایران منوط به رضایت آمریکا شده است. یعنی اینکه شاید سهم در تولید حتی از برند هم مهمتر باشد هرچند برند هم مسله با اهمیتی است.
با این حساب کالایی مانند گوشی جی ال ایکس که ۴۰ درصد قطعات آن در ایران تولید می شود و تماماً توسط کارگر ایرانی مونتاژ می شود را می توان با اطمینان ایرانی بحساب آورد. آنچنان که سمند تولید ملی است زیرا فرآیند تولید و مونتاژ هر دو کالا توسط نیروی کار ایرانی صورت می گیرد و در کمترین حالت ارزش افزوده ای مانند اشتغال را به جامعه اضاف میکند.
در واقع اگر برای یک کالا برند هم ایرانی نباشد ولی بیش از ۱۰ درصد، سهم در تولید آن کالا داشته باشیم را می توان کالای تولید ملی بحساب آورد. هر چند این نظر کاملاً شخصی است و دیگران می توانند نظرات متفاوتی داشته باشند.
تصور نگارنده این است که علاوه بر اینکه توانایی حداکثری در تولید کالاهایی داشته باشیم، باید در کالاهای بسیار بیشتری سهم در تولید داشته باشیم تا هزینه های هر گونه تهدیدی علیه اقتصاد کشورمان افزایش یابد زیرا سهم در تولید کالاهای بیشتر منجر به کاهش ریسک در اقتصاد کشورمان خواهد شد.
نکته آخر اینکه در جهت تقویت اقتصاد کشور مسلمان امروز استفاده از کالای ایرانی جنبه عبادی دارد، لذا کالایی که سهم ایران و ایرانی در تولیدش بیشتر باشد قطعا بیشتر موجب تقویت اقتصاد کشور خواهد شد.
انتهای پیام /
