صحنه سیاسی انتخابات آینده ریاست جمهوری هر چند دیر ولی کم کم در حال شکل گیری است. در چند هفته اخیر شخصیت ها، طیف ها و جریانات سیاسی به صورت جدی تر به مباحث سازو کار و نحوه ورود به انتخابات و گزينه هاي احتمالي پرداخته اند.
در این راستا اگر چه به احتمال زياد نامزد جریان اصلاح طلبان و اعتدالی ها رییس جمهوری فعلی خواهد بود اما با این وجود زمزمه هایی مبنی بر ورود نامزدهای دیگر به عنوان نامزد پوششی يا ضربه گیر مطرح می باشد. گروه های اصولگرا نیز با تشکیل جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی گام اصلي خود را برای ایجاد وفاق و وحدت برداشتند اگر چه گزینه نهایی آنها هنوز مشخص نشده است. در ادامه تلاش شده تا به آخرین اخبار مربوط به شخصیت ها و جریانات سیاسی در ارتباط با انتخابات ریاست جمهوری آینده پرداخته شود.
اعلام رسمی نامزدی حمیدبقایی
دو روز قبل حمید بقایی، معاون اجرایی محمود احمدی نژاد در دولت های نهم و دهم برای حضور در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اعلام کاندیداتوری کرد. در اطلاعیه ای که بقایی منتشر کرده به سبک محمود احمدی نژاد نامزدی خود را کاملا مستقل از اشخاص، گروهها، احزاب و جناحهای سیاسی دانسته است.
محمود احمدی نژاد، رییس جمهور سابق نیز هفته قبل در بیانیه ای عنوان کرده بود که در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ از هیچ نامزدی حمایت نخواهد کرد. احمدی نژاد گفته بود که «عضو هیچ جناح و حزب و گروهی» نیست و «از هیچ فرد یا جناح و حزب و گروهی حمایت نکرده» و نخواهد کرد. او تاکید کرده که «این موضع قطعی و غیرقابل تغییر» است.
بقایی پس از اعلام کاندیداتوریاش گفت: « بنده کاملاً مستقل هستم البته نمیخواهم بگویم که رقیب شخص خاصی هستم اما اگر روحانی نامزد انتخابات شود، رقیب اصلیاش بنده هستم».
بقایی در رابطه با اینکه شورای نگهبان صلاحیتش را تأیید مي کند يا خير، نيز عنوان كرده است: «هنوز برای قضاوت در این باره زود است اما به هر حال امیدوار هستیم که همه عزیزان کمک کنند و اگر لایق بودم این مسئولیت را به عهده بگیرم».
گفتني است حميدرضا بقایی به عنوان معاون سازمان میراث فرهنگی و گردشگری وارد دولت محمود احمدینژاد شد. در سال ۱۳۸۸ به ریاست این سازمان رسید و در ۲۰ فروردین ماه ۱۳۹۰ با حفظ سمتهای پیشین معاون اجرایی رئیس جمهور و سرپرست نهاد ریاست جمهوری شد. بقایی ۱۸ خرداد ماه سال ۱۳۹۴ بازداشت و ۲۹ دی ماه ۹۴ با قرار وثیقه از زندان آزاد شد.
جبهه یکتا و معرفی دو گزینه
جبهه یاران کارآمدی و تحول ایران اسلامی (یکتا) دیروز با معرفی دو گزینه وارد کارزار انتخابات ریاستجمهوری شد. در این راستا سید محمد حسینی، سخنگوی جبهه یکتا از معرفی رستم قاسمی و حمیدرضا حاجی بابایی به عنوان نامزدهای این جریان برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ خبر داد و گفت اين گزينه ها به «جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی» معرفی شده اند.
اعضای جبهه يكتا برخی از اعضای دولتهای نهم و دهم و نمایندگان سابق مجلس می باشند. اولین نشست سراسری جبهه یاران کارآمدی و تحول ایران اسلامی ۲۵ خرداد ۱۳۹۴ با حضور آیتالله موحدی کرمانی و افرادی همچون مصطفی نجار، سیدمحمد حسینی، حاجیبابایی، کامران دانشجو، صدرالدین شریعتی، سعیدیکیا، عباسی، میرتاجالدینی، محمدعلی رامین، محمدمهدی زاهدی، حسین فدایی، مهرداد بذرپاش و جمعی دیگر از نمایندگان برگزار شد.
ابراز تمایل حجت الاسلام تقوی برای ورود به صحنه انتخابات
آخرین گزینه ای كه برای ورود به عرصه انتخابات اعلام آمادگی کرده حجتالاسلام سیدرضا تقوی، قائممقام شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز می باشد.
حجتالاسلام تقوی دیروز در پاسخ به سؤالی درباره کاندیداتوریاش در انتخابات ریاستجمهوری ۹۶ گفت: مراجعینی داشتم که از بنده برای کاندیداتوری در انتخابات ۹۶ دعوت کردهاند، البته شخصاً تمایل به پذیرش این دعوت ندارم، اما اگر جبهه مردمی نیروهای انقلاب روی بنده اجماع کنند، در عرصه انتخابات ریاستجمهوری به عنوان کاندیدا حضور خواهم داشت.
وی گفت: موضع شخصی و قطعی بنده آن است که باید از گزینه واحد جبهه مردمی نیروهای انقلاب حمایت کرد، لذا گزینه مورد اجماع نیروهای انقلاب مورد حمایت همه خواهند بود و بنده نیز قطعاً از گزینه نهایی و مورد اجماع جبهه مردمی نیروهای انقلاب حمایت خواهم کرد.
مصطفی میرسلیم؛ نامزد حزب موتلفه
در بین احزاب اصولگرا، موتلفه اولین حزبی بود که گزینه نهایی انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم را معرفی کرد. این حزب اواخر آذرماه از معرفی مصطفی میرسلیم به عنوان کاندیدای پیشنهادی خود به اصولگرایان خبر داد. البته بعداً، حمیدرضا ترقی با بیان اینکه این بحث ها تنها در داخل حزب انجام شده و هنوز به اطلاع ائتلاف اصولگرایان نرسیده است، گفت: در داخل حزب موتلفه به تصمیم نهایی در خصوص کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم رسیده ایم. او با تاکید براینکه تنها نیازمند این هستیم که مشورت هایی با ائتلاف اصولگرایان انجام شود.
جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی
احزاب و گروه های اصولگرا ۵ دی ماه امسال با تشکیل جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی، مهم ترین گام خود را برای ورود به انتخابات ریاست جمهوری سال آینده برداشتند. اعضای هیات موسس این جبهه متشکل از محمدحسین رحیمیان، مهدی چمران، حمیدرضا حاجیبابایی، یحیی آلاسحاق، مرضیه وحید دستجردی، رضا روستاآزاد، محمود خسروی وفا، مهدی محمدی، علیرضا مرندی و نادر طالبزاده بودند.
انتظار می رود مهم ترین گزینه اصولگرایان برای انتخابات آینده از سوی این جبهه معرفی و وارد عرصه انتخابات سال ۹۶ شود.
گزینه هایی که احتمالاً وارد عرصه انتخابات شوند
در بین شخصیت ها و جریانات اصولگرا تا کنون حدس و گمانه هایی مبني بر ورود افرادی مانند قالیباف، سعید جلیلی، الیاس نادران، علیرضا زاکانی، بذرپاش و عزت الله ضرغامی مطرح شده است.
گزینه هایی که وارد عرصه انتخابات نمي شوند
از سوی دیگر برخی شخصیت های اصولگرا نیز عنوان کرده اند که در انتخابات ریاست جمهوری آینده نامزد نخواهند شد. در این باره می توان به علي لاريجاني، حداد عادل، احمد توکلی، پرویز فتاح و علی اکبر ولایتی اشاره کرد.
اعلام چندباره غرضی براي ورود به رقابت ها
سید محمد غرضي، ۲۹ بهمن در نشست خبری که در چهارمین نمایشگاه رسانههای دیجیتال انقلاب اسلامی برگزار شد، از اعلام نامزدی خود برای انتخابات آینده ریاست جمهوری خبر داد. البته غرضی در ماه های قبل نیز بارها از حضور خود در انتخابات ریاست جمهوری خبر داده بود. به عنوان مثال او ۲۰ بهمن عنوان کرده بود: برای انتخابات سال آینده ریاست جمهوری میآیم و برنامههایم را در یک کتاب منتشر میکنم. سید محمد غرضی؛ استاندار اسبق خوزستان، وزیر اسبق پست، تلگراف و تلفن و کاندیدای دور یازدهم انتخابات ریاست جمهوری بوده است.
نامزدهاي اصلاح طلبان و اعتدالی ها
وجود رکود گسترده اقتصادی، بی تحرکی دولت در حل مشکلات و عدم مدیریت اصولی بحران های زیست محیطی، موجبات افت شدید مقبولیت روحانی در افکار عمومی شده است. توافق هسته ای نیز که دولت سرمایه گذاری فراوانی بر روی آن انجام داده بود تا بوسیله آن بتواند بر تنگناهای کشور غلبه کند عملاً با کارشکنی و سنگ اندازی غربی ها علی الخصوص آمریکایی ها به فرجام امیدوار کننده ای منجر نشده است. افزون بر این با روی کار آمدن ترامپ و تسلط جمهوری خواهان بر کنگره و وضع تحریم های جدید علیه ایران، چشم انداز مثمر ثمر بودن برجام براي حل مشكلات كمرنگ تر شده است.
در حال حاضر بر اساس نظرسنجی های صورت گرفته موقعیت روحاني در بین افکار عمومی به شدت کاهش یافته است. معدل نظرسنجی های انجام شده در طی ماه های گذشته حاکی از افت ۲۵ درصدی محبوبیت رییس جمهور می باشد. این وضعیت بغرنج سبب شده این اواخر خبرهایی از توجه جدي اصلاح طلبان و حتی اعتدالی ها به گزینه های دیگر منتشر شود. در این بین حضور افرادی چون اسحاق جهانگیری و مسعود پزشکیان در انتخابات از احتمال بیشتری برخوردار است.
در این باره مسعود پزشکیان، نایب ریس مجلس شورای اسلامی۱۴ بهمن ماه در اتاق بازرگانی تبریز در پاسخ به این پرسش که آیا کاندیدای ریاست جمهوری میشود یا نه، گفت:« هنوز چیزی مشخص نیست و بسته به شرایط اتفاقات مختلفی میتواند رخ دهد». پزشکیان یک روز بعد در مصاحبه ای عنوان کرد: « من هیچ تصمیمی در این رابطه نگرفتهام و تعدادی از بچه ها و دوستان بنده را تحت فشار گذاشته اند که باید کاندیدا شوید و من به آنها گفته ام قصدی برای این کار ندارم».
هر چند پزشکیان از طاقت فرسا بودن این مسولیت برای خود سخن گفته اما خبرها از اصرار بخشی از جریان اصلی اصلاحات به وی برای کاندیدلتوری حکایت دارد.
از سویی دیگر محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در مورد گزینه پوششی اصلاح طلبان برای روحانی در انتخابات ریاست جمهوری گفت: ما در دفتر سیاسی حزب اعتدال و توسعه مفصل بر سر این موضوع بحث کردیم.
معاون سیاسی حزب اعتدال و توسعه افزود: همیشه در انتخابات افراد متعدد نامزد بودند؛ اما تا الان نظر ما در حزب این است که اگر گروههای همسو، بصورت متمرکز از دکتر روحانی حمایت کنند؛ تردید در مردم به وجود نمی آید و تلکیف روشن است؛ لذا فکر می کنیم لازم نیست.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در پاسخ به این سوال که پیش از این خبرهایی مبنی بر حمایت حزب اعتدال و توسعه از آقای جهانگیری آمده بود، تاکید کرد: حزب اعتدال و توسعه به غیر از دکتر روحانی از کسی دیگری درخواستی برای ورود به انتخابات نداشته است. واعظی، افزود: جریان های عمده ای که با تفکر و اندیشه روحانی موافق هستند، دنبال تشتت نیستند.
آيا استفاده از گزينه پوششي مي تواند كارساز باشد؟
با توجه به شرايط موجود و مشكلات فراواني كه در عرصه هاي مختلف وجود دارد و كارنامه ناموفق دولت براي حل مشكلات بايد گفت حتي اگر اصلاح طلبان و اعتدالي ها با تاکتیک هایی نظیر گزینه پوششی نيز وارد عرصه های انتخابات شوند نمی توانند از پاسخگويي به افكار عمومي و کارنامه ضعیف دولت شانه خالی کنند.