به گزارش ۸دی به نقل از ایسکا، سال ۱۳۶۰ کشورمان رویدادهای مهمی از تاریخ دهه آغازین انقلاب اسلامی را به خود دیده است، فرار خفت بار رجوی و بنی‌صدر، ترور نافرجام آیت‌الله خامنه‌ای، انفجار دفتر حزب جمهوری، انفجار نخست وزیری، درگیری‌های خیابانی مسلحانه و لطمات جنگ ناجوانمردانه که بر ملت وارد می شد، همه وقایعی بودند که مقاومت ملت ایران را به رخ جهانیان می‌کشید.
انفجار تروریستی ۷ تیر ماه ۱۳۶۰ از بزرگترین انفجارهای تروریستی تاریخ جمهوری اسلامی ایران است که طی آن آیت‌الله بهشتی و ۷۲ تن از مسئولان نظام که عمدتا از اعضای حزب جمهوری اسلامی بودند ترور شده و به شهادت رسیدند که در این گزارش به بازخوانی این فاجعه بزرگ می‌پردازیم.
شب ۷ تیر ماه ۱۳۶۰ یکبار دیگر ددمنشان جهانخوار بر قامت استوار مردان خدا از پشت خنجر کوفتند و به گمان خود کوشیدند که میدان را تهی کنند و قامت استوار ملتی را که چنین بپا خاسته است در هم شکنند؛ اما هر قطره خونی که چکید، گواه پایدار جنایت جهانخواران شد و هر مردی که در خون غلطید هزار مرد، استوارتر و مصمم‌تر راهی میدان کرد؛ میدانی که نیروی اهریمنی باطل در برابر حق جز شکست ره بجائی نخواهد جست.
عزل بنی صدر و انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی
روز سه‌شنبه ۳۰ /۳ /۱۳۶۰ طرح عدم کفایت سیاسی بنی‌صدر در مجلس شورای اسلامی بررسی و با ۱۷۷ رای موافق، ۱۲ رای ممتنع و یک رای مخالف تصویب شد و روز اول تیرماه، حضرت امام خمینی(ره) حکم عزل بنی‌صدر را از مقام ریاست جمهوری صادر کردند.
سازمان مجاهدین خلق پس از این وقایع، در ۳۰ خرداد ۱۳۶۰، اعلام کرد که فعالیت‌های این سازمان وارد فاز نظامی شده است، موج این فعالیت‌ها به قدری گسترده بود که از مردم عادی در کوچه و خیابان تا مسوولین شاخص نظام را در بر گرفت.
در جریان حادثه انفجار مسجد ابوذر که روز قبل از فاجعه هفتم تیر به وقوع پیوست رهبر معظم انقلاب از ناحیه کتف راست مصدوم شدند و رگ‌ها و اعصاب دست راست ایشان نیز قطع شد.
یک روز پس از سوء قصد به جان رهبر معظم انقلاب در ششم تیر ماه ۱۳۶۰، در ساعت ۲۰ و ۳۰ دقیقه شامگاه روز یکشنبه هفتم تیر ماه ۱۳۶۰، جلسه‌ای در سالن اجتماعات دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی واقع در سرچشمه تهران برگزار شد.
روز هفتم تیر ۱۳۶۰ بر اثر انفجار بمب نیرومندی در سالن اجتماعات حزب جمهوری اسلامی، آیت‌الله بهشتی رئیس دیوان عالی کشور همراه با ۷۲ تن از شخصیت‌های سیاسی و مذهبی(وزیر، معاون وزیر، نماینده مجلس)کشور به شهادت رسیدند.
این حادثه از جمله اقدامات تروریستی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در سال‌های اولیه پس از پیروزی انقلاب محسوب می‌شود؛ شهید بهشتی در اجلاس دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی همراه با جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و مقامات دولتی از جمله معاونین وازرتخانه‌ها در حال تبادل نظر با یکدیگر در زمینه مشکلات کشور بودند.
حادثه هفتم تیر شش روز پس از عزل بنی‌صدر از ریاست جمهوری و یک ماه قبل از فرار وی و مسعود رجوی سرکرده سازمان مجاهدین خلق به فرانسه صورت گرفت، سه روز قبل از وقوع این حادثه، محمد جواد قدیری عضو کادر مرکزی سازمان مجاهدین خلق و طراح اصلی انفجار مسجد ابوذر به دوستان خود با اطمینان خبر داده بود که «روز هفتم تیر» کار یکسره خواهد شد.
وی روز ششم تیر نیز مجدداً به بعضی متهمین دستگیر شده سازمان تأکید کرده بود که فردا یعنی روز ۷ تیر ۱۳۶۰، کار نظام اسلامی تمام است.
در جلسه روز هفتم تیر پس ازتلاوت آیاتی از کلام‌الله مجید و اعلام برنامه، شهید آیت‌الله بهشتی آغاز سخن کرد؛ بحث روز درباره تورم بود اما عده‌ای از حاضران مجلس خواسته بودند که راجع به انتخابات ریاست جمهوری نیز بحث شود.
شهید بهشتی نیز در این زمینه سخنانی ایراد کرد و براساس نوار ضبط شده از اظهارات ایشان، آخرین جملات مشارالیه در لحظات قبل از انفجار چنین بود:
“ما بار دیگر نباید اجازه دهیم استعمارگران برایمان مهره سازی کنند و سرنوشت مردم ما را به بازی بگیرند. تلاش کنیم کسانی را که متعهد به مکتب هستند و سرنوشت مردم را به بازی نمی‌گیرند انتخاب شوند.”
عامل انفجار که بود؟
عامل انفجار هفتم تیر، فردی به نام “محمد‌رضا کلاهی” دانشجوی دانشگاه علم و صنعت بود که پس از پیروزی انقلاب به سازمان مجاهدین خلق پیوست و با حفظ این عضویت، ابتدا پاسدار کمیته انقلاب اسلامی خیابان پاستور شد و بعد با هدایت سازمان، به داخل حزب جمهوری اسلامی راه پیدا کرد. وی در حزب به عنوان مسئول دعوت‌ها برای کنفرانس‌ها و میزگردها و جلسات فعالیت داشت ضمن این که عهده دار مسئولیت حفاظت حزب نیز بود.
وی بمب را با کیف دستی خود به داخل جلسه حزب جمهوری اسلامی واقع در نزدیکی چهار راه سرچشمه تهران انتقال داد و دقایقی قبل از انفجار، از ساختمان حزب خارج شد. پس از انفجار نیز مدتی در منزل یکی از اعضای سازمان متبوع خود مخفی و نهایتاً از طریق مرزهای غربی کشور به عراق گریخت. وی در عراق با یکی از اعضای سازمان منافقین ازدواج کرد. اما در ۱۳۷۰ در فهرست اعضای «مسئله‌دار» سازمان قرار گرفت، در ۱۳۷۲ از سازمان جدا شد و در ۱۳۷۳ از عراق به آلمان گریخت.
در فاجعه هفتم تیر علاوه بر شهید آیت‌الله بهشتی رئیس دیوان عالی کشور، ۷۲ نفر دیگر از جمله ۴ وزیر، چند معاون وزیر، ۲۷ نماینده مجلس و جمعی از اعضای حزب جمهوری اسلامی به شهادت رسیدند.
امام خمینی(ره) در پیامی که به این مناسبت فرمودند: «این کوردلان مدعی مجاهدت برای خلق، گروهی را از خلق گرفتند که از خدمتگزاران فعال و صدیق خلق بودند. امام تأکید کردند «بهشتی مظلوم زیست و مظلوم مرد و خار چشم دشمنان اسلام بود.»
دیدگاه رهبر فرزانه انقلاب در مورد شهید بهشتی
“مقام معظم رهبری” در مورد حادثه هفتم تیر سال ۱۳۶۰ گفتند: “یک جمله درباره حادثه هفتم تیر عرض کنیم و آن این است که شاید از همه ابعاد متعددی که این حادثه داشت، این بُعد جالب‌تر باشد که این حادثه، نشان داد که ضربه‌های سهمگینی از این قبیل هم حتّی نمی‌تواند به استحکام بنای جمهوری اسلامی که به ایمان و حضور مردم تکیه کرده است، خللی وارد کند. این حادثه، حادثه کوچکی نبود. چنین حادثه‌ای در هر نقطه دنیا کافی است برای فرو ریختن یک نظام. این همه اشخاص مؤثر، مهم، خوش فکرو مبارز به دست جنایت کار تروریست ها در یک لحظه از بین بروند ونظام آن را تحمل کند و از آن، وسیله‌ای برای استحکام هر چه بیش تر خود به وجود بیاورد. این چیز شگفت آوری بود. این برکت حضور و ایمان مردم، به برکت استحکام ساخت درونی نظام اسلامی بود و به فضل پروردگار، همیشه همین طور خواهد بود.”
اسامى شهداى فاجعه ۷ تیر
۱-آیت الله دکتر سید محمد حسینى بهشتى – رئیس دیوان عالى کشور ۲-رحمان استکى – نماینده مردم شهر کرد
۳-دکتر سید محمد باقرى لواسانى – نماینده مردم تهران ۴-دکتر سید رضا پاک نژاد – نماینده مردم یزد
۵-علیرضا چراغ زاده دزفولى – نماینده مردم رامهرمز ۶-حجت الاسلام غلامحسین حقانى – نماینده مردم بندرعباس
۷-حجت الاسلام محمد على حیدرى – نماینده مردم نهاوند ۸-حجت الاسلام سید محمد تقى حسینى طباطبائى – نماینده مردم زابل
۹-عباس حیدرى – نماینده مردم بوشهر ۱۰-دکتر سید شمش الدین حسینى نائینى – نماینده مردم نائین
۱۱-سید محمد کاظم دانش – نماینده مردم شوش و اندیمشک ۱۲-على اکبر دهقان – نماینده مردم تربت جام
۱۳-دکتر عبدالحمید دیالمه – نماینده مردم بوشهر ۱۴-حجت الاسلام دکتر غلامرضا دانش آشتیانى – نماینده مردم تفرش و آشتیان
۱۵-حجت الاسلام سید فخر الدین رحیمى – نماینده مردم ملاوى لرستان ۱۶-سید محمد جواد شرافت – نماینده مردم شوشتر
۱۷-میر بهزاد شهریارى – نماینده مردم رودباران ۱۸-حجت الاسلام محمد حسین صادقى – نماینده مردم درود و ازنا
۱۹-دکتر قاسم صادقى – نماینده مردم مشهد ۲۰-حجت الاسلام سید نور الله طباطبائى نژاد – نماینده مردم اردستان
۲۱-حجت الاسلام حسن طیبى – نماینده مردم اسفراین ۲۲-سیف الله عبدالکریمى – نماینده مردم لنگرود
۲۳-حجت الاسلام عبدالوهاب قاسمى – نماینده مردم سارى ۲۴-حجت الاسلام عماد الدین کریمى – نماینده مردم نوشهر
۲۵-حجت الاسلام محمد منتظرى – نماینده مردم نجف آباد ۲۶-عباسعلى ناطق نورى – نماینده مردم نور
۲۷-مهدى نصیرى لارى – نماینده مردم لارستان ۲۸-حجت الاسلام على هاشمى سنجانى – نماینده مردم اراک
۲۹-دکتر حسن عباسپور – وزیر نیرو ۳۰- دکتر محمد على فیاض بخش – وزیر مشاور و سرپرست سازمان بهزیستى کشور
۳۱-دکتر محمود قندى – وزیر پست و تلگراف و تلفن ۳۲-موسى کلانترى – وزیر راه و ترابرى
۳۳-دکتر جواد اسد الله زاده – معاون بازرگانى خارجى وزارت بازرگانى ۳۴-عباس ارشاد – معاون دفتر آموزش سازمان بهزیستى
۳۵-مهدى امین زاده – بازرگانى داخلى وزارت بازرگانى ۳۶-محمد صادق اسلامى – معاون پارلمانى و هماهنگى وزارت بازرگانى
۳۷-مهندس محمود تفویضى زواره – معاون وزارت راه و ترابرى ۳۸-دکتر هاشم جعفرى معبرى – معاون امور مالى وزارت بهدارى
۳۹-ایرج شهوارى – معاون وزارت آموزش و پرورش ۴۰-عباس شاهوى – معاون وزارت بازرگانى
۴۱-دکتر حسن عضدى – معاون وزارت فرهنگ و آموزش عالى ۴۲- على اکبر فلاح شورشانى – معاون ادارى و مالى وزارت آموزش و پرورش
۴۳-حبیب الله مهمانچى – معاون امور پارلمانى و هماهنگ وزارت کار ۴۴-غلامعلى معتمدى – معاون رفاه تعاون وزارت کار
۴۵-سید کاظم موسوى – معاون وزارت آموزش و پرورش ۴۶-حسن اجاره دار (حسنى ) – عضو شوراى مرکزى حزب جمهورى اسلامى و سردبیر نشریه عروه الوثقى
۴۷-عباس ابراهیمیان – عضو حزب جمهورى اسلامى ۴۸-حجت الاسلام على اکبر اژه اى – عضو دفتر سیاسى حزب جمهورى اسلامى
۴۹-على اصغر آقازمانى – عضو حزب جمهورى اسلامى ۵۰-محمود بالاگر – عضو حزب جمهورى اسلامى
۵۱-حسن بخشایش – عضو حزب جمهورى اسلامى ۵۲-محمد پور ولى – عضو حزب جمهورى اسلامى
۵۳-رضا ترابى – عضو حزب جمهرى اسلامى ۵۴-مهندس مهدى حاجیان مقدم – مسئول آموزش واحد مهندسین حزب جمهورى اسلامى
۵۵-محمد خوش زبان – عضو حزب جمهورى اسلامى ۵۶-على درخشان – عضو شوراى مرکزى حزب جمهورى اسلامى
۵۷-جواد سرافراز – عضو شوراى مرکزى حزب جمهورى اسلامى ۵۸-حجت الاسلام حسین سعادتى – عضو حزب جمهورى اسلامى (مسئول آموزش شهرستانها)
۵۹-حبیب الله مهدى زاده طالعى – عضو حزب جمهورى اسلامى ۶۰-سید محمد موسوى فر – عضو حزب جمهورى اسلامى
۶۱-محسن مولائى – عضو حزب جمهورى اسلامى ۶۲-جواد مالکى – عضو شوراى مرکزى حزب جمهورى اسلامى
۶۳-حجت الاسلام عبدالحسین اکبرى مازندرانى ساوى – عضو هیاءت پنچ نفره کشاورزى منطقه مازندران
۶۴-مهندس حسین اکبرى – مدیر عامل بانک کشاورزى ۶۵-مهندس هادى امینى – عضو واحد مهندسین حزب مهندسین اسلامى
۶۶-سید محمد پاک نژاد – عضو هیاءت مدیره چوب و کاغذ ۶۷-محمد رواقى – مدیر شرکت فرش ایران
۶۸- مهندس توحید رزمجومین – عضو هیئت مدیره گروه صنعتى ملى ۶۹-على اکبر سلیمى جهرمى – دبیر کل سازمان امور ادارى و اسستخدامى
۷۰-جواد سرحدى – مدیر عامل سازمان تعاون مصرف شهر و روستا ۷۱- محمد حسن محمد عینى
۷۲-حبیب مالکى – فرماندار ایرانشهر ۷۳-مهندس محمد على مجیدى – مشاور عمرانى وزارت کشور
حضرت امام خمینی رحمه الله درباره این حادثه جانسوز فرمودند: «ملت ایران در این فاجعه بزرگ، ۷۲ تن بیگناه، به عدد شهدای کربلا از دست داد».
دو روز بعد از فاجعه هفتم تیر، مردم برای تشییع شهدا، در میدان حسن آباد جمع شدند و به سوی بهشت زهرا به حرکت درآمدند. شهدای پاکباخته در راه حق، یکی پس از دیگری بر روی دستهای گرم و توانمند مردم به خاک سپرده میشدند و تا عصر آن روزفراموش نشدنی، ۲۸ تن از شهیدان دفن شدند و تشییع بقیه، از جمله شهید مظلوم دکتر بهشتی، فردای آن روز با حضور پرشور مردم دنبال شد.
مهمترین دلایل ترور اعضاء کلیدی نظام
عامل اصلی وقوع فاجعه هفتم تیر، استکبار جهانی به سرکردگی آمریکا بود. در واقع آنها وقتی نتوانستند از پیروزی انقلاب اسلامی جلوگیری کنند، به توطئه علیه جمهوری اسلامی روی آوردند. البته طرح‌های آنها از جمله حمله نظامی و شکست در صحرای طبس، کودتای نوژه، حمله نظامی صدام حسین و … با شکست مواجه شد. در داخل کشور با تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی، پایه‌های اصلی نظام مستحکم و مجلس شورای اسلامی به دست نیروهای اصیل انقلابی و متدین افتاد.
ارتش و سپاه قدرت یافتند و حزب جمهوری اسلامی نیز صحنه سیاسی کشور حضور فعالی داشت. در چنین شرایطی که گروهک‌های داخلی مطرود مردم و مسئولان شده و از بعد خارجی نیز نظام اسلامی منسجم و مقتدر شده بود، همه نگاه‌ها و بغض و کینه‌ها متوجه حزب جمهوری اسلامی و دبیر کل آن آیت الله بهشتی شد. بنابراین اجرای برنامه‌ای برای حذف ایشان و دیگر اعضای حزب که اکثراً از مجلسیان و سایر قوا بودند، در دستور کار معاندین نظام اسلامی قرار گرفت. البته انفجار دفتر حزب جمهوری معلول عوامل چندی بود که از دیگر عوامل این فاجعه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
برکناری بنی صدر از فرماندهی کل قوا و ریاست جمهوری؛ حرکت مسلحانه منافقین؛ رخنه و نفوذ منافقین در نهادها، احزاب و ارگان های اسلامی و انقلابی؛ کوتاهی در حفاظت از مسئولین و شخصیت های نظام؛ تاثیر تبلیغات سوء و سانسور فکری بر روی اعضاء و هواداران گروهک های محارب؛ قاطعیت، صراحت و سازش ناپذیری مسئولین و شخصیت های خط امامی؛ پیروزی های ایران در جنگ تحمیلی؛ موفقیت‌های خط امام در عرصه سیاسی کشور.
گرچه نام معمار دستگاه قضایی کشور با واژه مظلومیت پیوندی ناگسستنی دارد، اما این راست قامت جاودانه تاریخ و این ملت برای ملت ما، همان مردی است که خار چشم دشمنان شد و در نهایت، مظلومانه از این زمین خاکی جدا شد.
