به گزارش ماسال نیوز؛ هیات الزهرای ماسال یا همان هیات متوسلین حضرت زهرا (س) شهرستان ماسال یکی از هیئات فعال شهرستان به طور ویژه در ماه محرم است.
هیات الزهرا را باید ترکیبی از هیات های مذهبی تکیه محور ثابت و دسته های عزاداری زنجیر زنی دانست.
به بهانه ایام محرم و حرف های ناگفته از برنامه های محرم در ماسال، پای صحبت های سید مجتبی عاقلی از مداحان و متولیان اصلی این هیات نشستیم.

***

ماسال نیوز؛ مشکل برنامه های محرم در ماسال را در چه چیزی می بینید؟

مشکل اساسی شاید این باشد که برنامه ماه محرم باید متولی داشته باشد. حالا این متولی می‌خواهد ستاد برگزاری باشد، مسئول برگزاری باشد، مسئول هیئات مذهبی شهرستان باشد یا امام جمعه محترم به عنوان پدر معنوی شهرستان یا هر چیز دیگر. اما اکنون چنین چیزی در ماسال نداریم. متاسفانه برای این قضیه تمهیدی نداریم و می مانند دو روز مانده به محرم یک جلسه معمولی با چند هیات می‌گیرند. که همان هم الان دو سه سالی است که برگزار نمی شود.

ماسال نیوز: یعنی امسال پیش از محرم هیچ جلسه هماهنگی ای با شما برگزار نکرده اند؟

امسال جلسه ای برگزار نشد. این نقطه ضعف بزرگی برای شهری مثل ماسال است. اگر می‌خواهیم شهری را زنده کنیم باید به محرم جدی تر بپردازیم. مردم اگر از همه عزاداری ها و برنامه ها بنالند از محرم نمی نالند. امام فرمودند محرم و صفر اسلام را زنده نگه داشته است. این حرف کمی نیست. در شهرهایی مثل ماسال که فقط دهه اول را دارند، ما بخواهیم همین را هم از دست بدهیم این یعنی فاجعه فرهنگی اجتماعی. بحث اصلی من این است که ما چندین هیات در همین شهر ماسال داریم چگونه روی اینها نظارت می‌شود؟ چگونه می‌خواهیم جهت بدهیم به اینها؟ اصلا چرا جهت دهی نمی‌کنیم؟ چرا ازتجمعات مردمی که بخودی خود ایجاد شده استفاده نمی‌کنیم؟
تا الان هیچ جلسه ای برای هماهنگی این امور نگذاشته اند. چندین سال است جلسه نمی گذارند. هیات ها که می آیند به نوعی خودمختار هستند.

ماسال نیوز: این پیشنهاد شما منجر به غیرمردمی شدن مراسمات یا به نوعی حاکمیتی شدن برنامه ها نمی شود؟
من هم معتقدم خیلی از کارها را نباید ستادی و حاکمیتی کرد اما باید مدیریت کرد. مدیریت و نظارت تفاوت می کند با اینکه گفتید. از هر هیاتی یک نماینده عضو ستاد بشود. همان جا برنامه و طرح بدهند و اجرایی شود.
همانطور که آمدیم شام غریبان را پایه گذاشتیم می‌توانیم هر شب یک شام غریبان داشته باشیم. با روال فعلی مسئولین شهرستان، مسیر را داریم به صورت خودکار به این سمت می بریم که آفت تغییر سبک و سیاق و ورود بدعت ها در عزاداری و تماشاچی بار آوردن مردم را تشدید کنیم.

ماسال نیوز: برنامه مشخصی برای هماهنگی هیات‌ها دارید؟
ما در ماسال چند هیات هستیم. مجموع نفرات این هیئت ها فرضا ۱۰۰۰ نفر بشود. اما می‌بینیم که شاید ۵ هزار نفر تماشاچی هستند و گذر هیات ها را نگاه می‌کنند!
باید به هیات‌ها جهت‌دهی شود و مبدا و مقصد و تجمع مشترک داشته باشند. مردم را دعوت کنیم. نمی‌توانیم فرهنگ زنجیرزنی را بگیریم.
برنامه ما در هیات الزهرا از شروع تا اتمام در میدان، نزدیک یک و نیم ساعت طول می کشد. ازجلوی شهرداری ماسال آغاز می‌کنیم و پس از دور زدن میدان در کنار درخت معروف تمام می‌کنیم. اگر به ما اول بگویند بیا خیابان دور مسجد بایست، هیات های بعدی هم بیایند. از هر هیاتی دو مداح دوتا چند دقیقه بخوانند مجموع برنامه های عزاداری دسته های مذهبی میشود ۲ ساعت و اینکه هیئت های دیر وقت به اتمام میرسند هم مدیریت میشود.

ماسال نیوز: در هیات شما ظاهرا از هر سلیقه ای هستند. از این موضوع بیشتر برایمان بگویید.
درب هیات ما و چند هیات دیگر در ماسال برای همه باز شده است. هر کسی با هر سبکی و سلیقه ای محرم برای عزاداری می آید. این کار چند حسن دارد. اگر این عزادار جای دیگر بود معلوم نبود به چه کاری مشغول بود اما آمده در هیات. این حداقلی ترین حسن هیات است. حالا این جوان در قالب عزاداری اگر زنجیر زنی یا هر چیز صحیح دیگری دوست دارد بها بدهیم تا در این قالب حرکت کنند. نمی‌خواهیم “گندابی” و “جگرکی” درست کنیم همین که جوان ۱۰ شب در هیات باشد تغییراتی رخ می دهد. جوانهایی در هیات خودمان داشتیم که نمی دانستند فاطمیه چه هست ۲۸ صفر چه هست. اما همین دهه را آمدند و از توی آنها ۲ نفر مثلا پیدا شد که دو سال بعد دعای عرفه را با هم در مسجد می نشستیم و میخواندیم. این ارزش دارد. حتی اگر از ۱۰۰ نفر دو نفر هم بیایند.
فکر میکنیم اینکه بچه هیاتی ها با بچه مسجدی ها در یک مکان بسته جمع بشوند و به سر و سینه بزنند کافی نیست. ما نباید فقط برای عشق خودمان کار کنیم. مثل زنجان و یزد و بسیاری از استان های دیگر بیرون هم بیاییم. نه آنکه فقط در شام غریبان مردم را به صف کنیم.

ماسال نیوز: طرح ها و برنامه های هیات های شهرستان های دیگر را هم بررسی کرده اید؟ آنها تجربیات موفق قابل اجرا در ماسال نداشتند؟
در ایام مختلف در شهرستان ها، سبک های مختلفی را می بینیم. برای هیاتی ها همین هیات زدن مد است و هر سال ارتقا می دهند اما شهرهای بزرگ رویکردشان متفاوت شده است. همین طرح سه شنبه های مهدوی در تهران وشیراز و جاهایی که شاید فکر کنیم اصلا اعتقاداتی ندارند خیلی خوب دارد اجرا می شود. یک زمانی ما فکر می کردیم تعزیه از دور افتاده است اما دیدیم در شهرستانی تعزیه را به مدت ۲۰ دقیقه با رعایت برخی نکات به نحوی اجرا میکنند که برای مردم حقیقتا جذاب است. بازیگران تعزیه چیزی را بر روی لباسشان حمایل کرده بودند که جمله ای تاثیرگذار از شهید علمدار رویش نوشته شده بود. اینگونه کارها تاثیرگذار است.
اعضای آن هیات با احترام از مردم پذیرایی می کردند و بروشورهایی هم برای آگاهسازی مردم توزیع می‌کردند. برای ما بسیار جالب بود نحوه اجرای برنامه شان.

ماسال نیوز: برخی عقیده دارند بچه های خوشفکر مذهبی مقداری فضای عزاداری ها را خالی یا به نوعی محدود کرده اند. نظر شما چیست؟
ببینید الان در ماه محرم در ماسال اصل مراسمات زنجیر زنی شده است. در ماسال دو تا برنامه تکیه ای و هیاتی داریم توسط هیات محبین ولایت و هیات روضه الحسین (ع). ما تنها هیاتی هستیم که هم برنامه تکیه ای داریم و هم زنجیر زنی داریم. در هیات ما تمام بچه ها از تیپ های مختلف هستند اما در قالب هیات برای عزاداری همه ید واحده هستند. بارها و بارها گفته اند فلانی چرا با این تیشرت می آید حیف این هیات نیست! اما ما مخالف این طرز رفتار هستیم. متاسفانه بچه مذهبی های شهرستان جاها را خالی کرده اندو می گویند ما مراسم بگیریم که با کیفیت باشد مردم بیایند شرکت کنند. اینطور نیست. شهدای ما مگر ماندند که مردم بیایند؟ باید سراغ مردم را گرفت. باید در میدان بود. وقتی بحث اول الان زنجیر زنی است و می‌بنید که اینهمه تبلیغات می شود و انحرافات هم وارد می شود بچه های مذهبی ها باید این فضا را خالی نکنند. کسانی که فکر فرهنگی عمیق دارند نباید این فضای مردمی را خالی کنند. وقتی خالی کردیم هزار بدعت وارد می شود..
این صحنه ها وقتی خالی می شود کسانی که کار فرهنگی نکرده اند می آیند مدیریت را در هیات های به دست می گیرند. حتی گاها مقاصد شخصی را پیگیری میکنند. حرف کمی نیست که ما دیدیم در انتخابات پیراهن عزای امام حسین داشتیم که تبلیغات انتخاباتی رویش بود. این خیلی بد است. کجاست آن مسئول نظارت ؟ این کجای کشور بوده است؟ دیدیم فلان نامزد در مراسم ها شرکت میکند اما پیراهن عزا را که تبلیغاتی نمی‌کنند.
مراسم گرفتن فقط کافی نیست. باید میدان اصلی شهر را برای کسانی که شاید تجربه عملی داشته باشند اما فکر فرهنگی ندارند خالی نکنیم.

ماسال نیوز: از لزوم رفتن در میان مردم گفتید. این موضوع به عقیده بسیاری نقطه ضعف کلیدی نیروهای فرهنگی در شرایط فعلی است.
حاج آقای شریعت پناهی یک سالی از قم برای سخنرانی هیات الزهرا آمده بودند. بعد از منبر هیات ما نمی‌رفت جای دیگر منبر. می رفت در خیابان و با مردم صحبت می‌کرد. این حضور در میان مردم را در شهرهای بزرگ می بینیم. روحانیون و مبلغان همه‌اش منبر نمی روند می آیند در خیابان با مردم هم کلام می شوند. آقای شریعت پناهی با همین حرکتش چندین جوان پا منبری برای خودش آورده بود. هر شب می آمدند در هیات پای منبرش می نشستند.
به یکی از جوان‌ها در خیابان گفته بود چرا هیات نمی آیی؟ طرف گفته بود مثلا چند روز قبل مشروب خوردم می‌گویند تو نجسی نمی‌توانی بیایی. حاج آقا شریعت پناه گفته بود اشکال ندارد من که نمی‌توانم حکم وضع کنم. شما بیا داخل حسینیه. همان آدم تا دهم محرم پامنبری ثابت بود. این اتفاقات خوب می افتاد چون در خیابان با جوانان دم می گرفت حرف میزد.
این درمیان مردم بودن و منطقی برخورد کردن خیلی مهم است.
حاج آقا شریعت پناه می گفت برایم جالب است که وقتی با برخی خانم ها در ماسال حرف می‌زدم می گفتند اگر با این تیپ نیایند نمی‌شود! می‌گفتم اینجا عزاداری است اما شما تیپ مجلسی آمده اید.!
ما به حاجی می‌گفتیم اینجا زمانی قم گیلان بود. الان اینقدر کم کاری دیده ایم که اوضاع به این نحو شده است. یک بار نرفتیم ببینیم کسانی که زمانی هیات می آمدند و الان نیستند علتش چیست؟ ۱۰ تا آیتم بگذاریم ببینیم علت چیست؟ مسایل خانوادگی است؟ آموزش بد بوده؟ مشکلات شخصی داشته است؟ یا …

ماسال نیوز: هر ساله می بینیم که تعداد بلندگوها و طبل و سنج ها در هیات ها بیشتر می شود. این روند مشکل ایجاد نمی‌کند؟
هر چه هیات ها بیشتر می شوند تجمع ها بیشتر می شود صداها کمتر به گوش می رسد. هیات ها می آیند تعداد طبل ها را زیاد می‌کنند. این چالش است. این خودزنی است. راه حلش هم همان پیشنهادی است که عرض کردم. بیاییم بگویم هر هیاتی بیشتر از ۲ تا طبل نداشته باشند. اگر بحث تجمع مشترک باشد و هر هیاتی چند نماینده بدهد این مشکلات به کلی حل می شود. ما باید با ۴ تا گاری بیاییم ، با دو تا می آییم. دو تا را در اختیار ستاد برگزاری مراسم می‌گذاریم تا در محل تجمع مشترک نصب کنند. سیستم مرکزی و جایگاه نصب شود برنامه به صورت با شکوهی اجرایی شود.

ماسال نیوز: هزینه هایتان را چطور تامین می‌کنید؟
ماسال که سازمان تبلیغات ندارد. از لحاظ بودجه ای هیچ کمکی به ما نمی شود. با همین کمک های مردمی، خیرین و دنگ گذاشتن بچه های اصلی هیات کار را سرپا نگه داشته ایم. باید حمایت بشود.
البته ما در هیات الزهرا خداروشکر تا حالا برای مداح پول نداده ایم. بجز یک مورد که فلسفه خاصی هم داشت، ما برای مداح پول خرج نکرده ایم و همین بچه ها به عشق امام حسین کار را دست گرفته اند.
مهم تر از مسایل مالی، باید خوراک فرهنگی به هیات ها داده بشود. مثلا هر هیاتی شعاری داشته باشد که همه حمایل کنند به سینه. حالا حمایل نمی شود، یک پرده آماده کند جلوی هیات که بگوید هدف من از بیرون آمدن چیست؟ هیات مثل لشکر است دیگر. انگار برای امام حسین (ع ) لشکر آماده کرده ایم. اینها لشکر شما امام زمان هستند. ما این لشکر را آورده ایم چه فرهنگی را می‌خواهیم به بقیه برسانیم؟ مردم شهر میخواهند چه چیزی را از شما بگیرند؟
ما در هیات الزهرا یک تابلو روان اول گاری‌مان گذاشته ایم که چند حدیث از امام بزنیم. امسال تابلو روان، سال بعد پاگرد های ما حمایل ببندند سال بعد تر زنجیر زن ها حمایل کنند. انشاالله این قضیه جا بیفتد.

ماسال نیوز: در گذشته مساجد خودشان به نوعی مدیریت هیات ها را در دست داشتند. یک نوع مرجعیت داشتند و این موضوع خودش بسیاری از مشکلات را حل می کرد. حالا اوضاع چطور است؟
خب مساجد جامع شهرستان ها به عنوان بزرگتر هیئات هستند. اولین هیات ها همین ها بودند. مساجد باید میزبان این هیات ها باشند. باید از این ها میزبانی کنند. هیات ها بیایند همان جا عزاداری کنند مجلس مسجد شما رونق می گیرد. این حسن بزرگی است که شما بشوید اختتامیه هیات ها. این فکر بسته ای هست که من فضای مسجد را به روی هیات های زنجیر زنی دیگر ببندم.
من عقیده دارم می شود این اوضاع را در ماسال مدیریت کرد. مخصوصا با وجود فرد مدیری مثل حجت الاسلام موسوی در شهرستان ماسال. واقعا فکر میکنم هیات ها آمادگی این را دارندکه در غالب سازماندهی شده با برنامه های خودشان اما با نظم و هماهنگی بیشتری عزاداری کنند. در قالب تجمع های مشترک و وحدت آفرین. این کار آفت ها را دور می‌کند.

ماسال نیوز: برنامه های زنجیر زنی هیات ها در ماسال دیر شروع نمی شود؟ شما به نوعی دسته اول هستید که به راه می افتید. زمان آغاز دسته دیر نیست؟
آغاز برنامه زنجیر زنی ما وابسته به مسجد است. ما گوشمان به سخنرانی مسجد است هر موقع تمام شد ما شروع میکنیم. اگر برنامه سخنرانی مسجد مقداری زودتر باشد ما می‌توانیم زودتر شروع کنیم و به همین ترتیب زودتر تمام کنیم . اما مقداری برنامه های مسجد به سمت آخر شب رفته است.
البته در ایام محرم امسال برخی از دوستان نسبت به ساعت برگزاری مراسم هیئت ها اعتراض کرده بودند و گفته اند که در هیئت های زنجیرزنی فقط به شور حسینی پرداخته میشود و به مقوله شعور حسینی اهمیتی داده نمی شود و تبدیل به نمایشگاه مد آرایش و لباس گردیده است و حتی بنده یک شب در یکی از مساجد محلات حضور داشتم که روحانی جلسه در بالای منبر خطاب به هیئت ها با لحن تندی اینگونه ابراز کردند ک چرا هیئت ها با این سبک وسیاق فعالیت می کنند بجای این کار بروند سیره امام حسین(ع) را بخوانند و عمل کنند و…
در پاسخ لازم است که بنده عرض کنم این دوستان که از روی دلسوزی با کم لطفی وبدبینی تمام نسبت به عزاداری ایام محرم انتقاد میکنند ، به چند نکته توجه داشته باشند؛
زنجیر زنی به نوعی سبک اول عزاداری شهر ماست و نمی‌توان این فرهنگ را از مردم گرفت کما اینکه اولین دسته جات عزاداری متعلق به مسجد جامع و بسیج بودند حال به هر دلیلی که جای بحث نیز دارد این عزیزان در جذب مخاطب و برگزاری مراسم به این سبک به مشکل برخورده اند و هیئت شان افول کرده است.
با توجه اینکه برای جذب مخاطب چند سالیست به قراردادهای میلیونی با مداحان معروف استانی و کشوری روی آورده اند که باز هم توفیق آنچنانی به دست نیامده، این درحالیست که ما تا کنون برای مداح در هیئت خود هیچ پولی نداده ایم.
عزیزان منتقد که خودشان از صاحب نظران و دست اندر کاران فرهنگی مسجد جامع می باشند بفرمایند که چرا دسته عزاداری مسجد خودش در ساعت پایانی شب به سطح شهر می آمد؟ چرا کسی به آنها ایرادی نمی گرفت؟
حالا که دوستان بزرگوار بادستگاه شعور سنج، سطح شعور و شور عزادارن را می سنجند لازم است به این نکته توجه داشته باشند که بیرون گود ماندن و نظر دادن و تماشا کردن کار راحتیست.
خالی گذاشتن عرصه میدانی توسط جوانان خوش فکر فرهنگی منجر به بی برنامگی و وجود شائبه برای دیگران می گردد.
همچنین آن عزیز سخنران که در مورد درک سیره امام حسین(ع) صحبت می کرد خوب است به مبلغ قرارداد هفت میلیونی خودش برای چند ساعت سخنرانی و تواما مداحی که در نوع خود نیز جالب است نگاهی بیندازد و فقط عمل به سیره اهل بیت(ع) را برای دیگران موعظه نکند و خود نیز کمی عامل به آن باشد.
و کلام آخر اینکه اجر و ثواب هیچ عزاداری قابل شمارش و نقد نیست و حواسمان باشد که منتقد کدام دستگاه و کدام هوادار هستیم.

انتهای پیام /