جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳ , 22 November 2024

تاریخ انتشار : ۰۱ اردیبهشت ۹۷
ساعت انتشار : ۷:۳۶ ق.ظ
چاپ مطلب

خداحافظ زندگی / ۲۴.۵ درصد خودکشی ها درکشورهای توسعه یافته است

بر اساس آمارهای بهداشت جهانی در هر ۴۰ ثانیه یک نفر خودکشی می‌کند. این ناراحت‌کننده و البته حیرت‌آور است.شما فکر می‌کنید افراد و دولت‌ها برای پیش‌گیری از خودکشی چه اقداماتی باید صورت دهند؟

به گزارش ماسال نیوز به نقل از ایسکانیوز،  ۲۴.۵ درصد از این خودکشی ها مربوط به کشورهای با درآمد بالا است با عنایت به اینکه ۸۱.۷ درصد از جمعیت جهان در کشورهای با درآمد متوسط و پایین زندگی می کنند اقدام به خودکشی در این کشورها حدود سه برابر بیشتر از کشورهای با درآمد بالا است.

برخی کشورهای آسیایی مانند روسیه، هند، ژاپن ، ترکمنستان، قزاقزستان، نپال، سریلانکا و همچنین برخی کشورهای آفریقایی مانند سودان گینه، سریلانکا و موزامبیک از جمله کشورهایی هستند که نرخ خودکشی بالاتر از ۱۵ نفر در هر صد هزار نفر را به خود اختصاص داده اند.
نرخ خودکشی در استرالیا و برخی کشورهای آمریکایی نظیر برزیل، ایالت متحده، استرالیا، آرژانتین و آلاسکا در بین ۱۰-۱۵ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر است همچنین نرخ خودکشی در برخی کشورهای آسیایی مانند ایران، عراق، مصر، عمان، کویت و ونزوئلا کمتر از پنج نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر است.

بدون شک یکی از گران‌بهاترین موهبت‌هایی که خداوند در اختیار انسانها قرار داده ،موهبت زندگی است اما گاهی انسانها با بروز رفتارهایی که جبران ناپذیر است این موهبت را از دست می دهند یکی از تلخ ترین رفتارهای انسانی، خودکشی است خودکشی پدیده ای مبهم و آشفته کننده است که از ناتوانی در رویارویی مستقیم با جهان ذهنی فرد را به این اقدام سوق می دهد و چون این اقدام در همه کشورها و در تمامی جوامع انسانی صرف نظر از سطح تحصیلات و سطح مالی ،اجتماعی و فرهنگی وجود دارد صاحب‌نظران و پژوهشگران بسیاری را به بررسی موضوع خودکشی و چرایی آن از جنبه‌های مختلف کشانده است خودکشی از منظر جامعه شناسان و رفتار شناسان اجتماعی هنگامی رخ می دهد که فرد از دایره نظارت اجتماعی خارج شودبه عبارتی دیگر از دست دادن حس مهم بودن وتحت توجه بودن از طرف جامعه است.

خودکشی مشکلی است که همه‌ کشورهای دنیا با آن مواجه هستند اما در بعضی کشورها این موضوع تبدیل به یک مشکل مهم است. بعضی از شادترین کشورهای دنیا بیش‌ترین میزان خودکشی را دارند. عوامل روان شناختی هر سال موجب افزایش شمار تعداد خودکشی در جهان می شود. شاید در نگاه نخست مسائل اقتصادی فاکتور اصلی در این اقدام باشد اما در این خصوص نباید افکار منفی و روانشناختی را نادیده انگاشت.محققان در روند تحقیقات خود دریافتند که خودکشی در محل کار یکی از پرطرفداران روش های انتخابی برای پایان دادن به زندگی است.

علت های خودکشی:

خودکشی اغلب به اختلال روانی نظیر، اندوه بیش از حد، بی هدفی ،گم شدگی ،ترس از شکست، بی ثباتی، کار زیاد،افسردگی (ناشی از عوامل گوناگون همچون بیکاری، طلاق، افسردگی پس از بارداری و…)، اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی، شکست عشقی، اعتیاد به الکل، سوء مصرف دارو نسبت داده می‌شود.

ترس از شکست خوردن: رقابت شدید آدم ها در مشاغل با یکدیگر و ترس از شکست خوردن و جاماندن، می تواند دلیل خودکشی کردن بسیاری از آدم ها باشد. کسانی که در مشاغل مرتبط با امور مالی کار می کنند، ساختمان سازها یا کسانی که به کارهایی مثل کشاورزی و وکالت می پردازند، از جمله این قربانیان هستند.

بی ثباتی: هر کاری که به خاطر بی ثبات بودن برخی شرایط مورد تهدید قرار بگیرد، می تواند خطر ابتلای افراد به اضطراب، افسردگی و میل به خودکشی را بالا ببرد. کشاورزانی که نگران خشک سالی یا بارش های بی موقع هستند یا ساختمان سازهایی که شرایط اقتصادی و اجتماعی روی کارشان تاثیر می گذارد، از کسانی هستند که به خاطر بی ثباتی سلامت روانشان تهدید می شود.

کار زیاد: افراد در برخی از این حرفه ها به خاطر ساعات کار طولانی افسرده می شوند و اضطراب و افسردگی، میل به خودکشی را در آن ها بالا می برد. پزشکان و پرستارها، گارگردان شیفت شب کارخانه ها و افرادی از این دست، بیشتر در خطر ابتلا به افسردگی هستند.

کارمندان و کارگران شیفت: مشاغلی که افراد در آن مجبورند در شیفت های چرخشی حضور داشته باشند یا کارشان را در شیفت شب انجام دهند، به خاطر اختلالی که در چرخه خواب و بیداری، روابط اجتماعی و حتی خورد و خوراکشان ایجاد می کند، می تواند آن ها را افسرده کند. یک پزشک شب کار اورژانس قطعا بیشتر از همکارهایی که ساعت کار ثابت روزانه دارند در خطر افسردگی و عواقب این بیماری قرار دارد.

انزوای اجتماعی: شغل هایی که به خاطر ساعات کاری خاصشان افراد را از اجتماع جدا می کند و نمی گذارد تعاملات موثر و آرامش بخش داشته باشند، به سلامت روان افراد آسیب می زند. کشاورزان و ملوان ها از جمله افرادی هستند که قربانی این مشاغل می شوند.

استرس: شاید وجه مشترک همه مشاغلی که در موردشان صحبت کردیم، استرس میان کارکنانشان باشد. درست است که کمتر شغلی از استرس عاری است اما هرچه حجم استرس بالاتر برود، احتمال ابتلا افراد به بیماری ها و اختلالت روانی که فکر خودکشی را به سرشان بیندازد، بیشتر می شود.

مجازات های قانونی در امر خودکشی در کشورهای مختلف

هند : خودکشی در هندوستان جرم است و جزای آن تا ۱ سال زندانی شدن به همراه پرداخت جریمه است.

مالزی :طبق ماده ۳۰۹ قانون جزای کسی که اقدام به خودکشی کند، چنانچه زنده بماند تا یک سال زندان یا جریمه یا هر دو برایش در نظر گرفته می شود.

کره شمالی: در کره شمالی روش ویژه ای برای پیشگیری از خودکشی وجود دارد. به این صورت که چون دولت توان مجازات فرد کشته شده بر اثر خودکشی را ندارد، خویشاوندان فرد خودکشی کرده را مورد پیگرد قانونی قرار می دهد!

سنگاپور: هر کس اقدام به خودکشی کند، در صورت زنده ماندن ممکن است تا ۱ سال زندانی شود.

ایالت های مختلف آمریکا : قبلا خودکشی در این کشور جرم تلقی می شد اما کم کم تمام ایالت ها هیچ قانونی ضد خودکشی نداشتند. البته کمک یا تشویق به خودکشی همچنان جرم تلقی می شد. خودکشی در برخی ایالت های این کشور هم اکنون نوعی «جرم نانوشته در قانون» تلقی می شود. این یعنی اگر خانواده فرد خودکش تقاضای بیمه کنند، باید بتوانند ثابت کنند که خودکشی وی کاملا غیر داوطلبانه و مثلاً تحت تأثیر بیماری روانی شدید بوده است. برخی حقوق دانان آمریکایی به مسئله خودکشی به عنوان مسئله ای مربوط به آزادی های فردی می نگرند. در کالیفرنیا تمامی درمانگاه ها و بیمارستان ها موظفند به کسانی که به خودکشی فکر می کنند در جهت درمان یاری برسانند.

هلند: چنانچه فردی حین خودکشی فردی دیگر در کنار او باشد یا به وی اطلاعاتی در زمینه چگونگی انجام خودکشی بدهد، جرم نیست اما کمک به فرد در انجام خودکشی، مثلا تهیه ابزار خودکشی و آموزش نحوه استفاده از آنها جرم است.

زلاندنو :خودکشی جرم نیست اما کمک به افراد یا تشویق آنها برای خودکشی براساس ماده ۱۷۹ قانون جزای سال ۱۹۶۱ جرم است.

رومانی:خودکشی به خودی خود غیرقانونی نیست اما کمک به دیگران برای خودکشی یا تسهیل خودکشی دیگران جرم است و ممکن است برای فرد ۷ تا ۱۰ یا حتی ۲۰ سال زندانی شدن در پی داشته باشد.

روسیه: طبق ماده ۱۱۰ قانون جزایی، تشویق کسی به انجام خودکشی تا ۵ سال حبس دارد. اما نکته مهم این است که قانون اساسی روسیه مجوز سانسور اطلاعات مربوط به روش ها و نحوه انجام خودکشی را در فضای مجازی داده است تا آنجا که برخی صفحه های اینترنتی حاوی جوک های مربوط به خودکشی نیز در این کشور فیلتر شده اند.

انگلیس : تا سال ۱۹۶۱ قوانین ضد خودکشی وجود داشت.

فرانسه رکورددار خودکشی در جهان/ شیوع خودکشی میان دختران نوجوان

بر اساس آمار های مؤسسه بهداشت عمومی فرانسه در سال ۲۰۱۷، خودکشی در بین دختران ۱۵ تا ۲۰ ساله در فرانسه بالاترین رقم را به خود اختصاص داده است و نرخ خودکشی در دو سه سال اخیر با ۲۲ درصد رشد مواجه بوده است.

روزانه ۲۷ نفر در کشور فرانسه اقدام به خودکشی موفق می‌کنند.در این مورد وزیر بهداشت انگلیس درباره آمارهای به دست آمده گفت:‌ «این میزان از خودکشی در واقع فاجعه‌ای برای سلامت عمومی کشور و مردم فرانسه است».

به گفته پزشکان، خودکشی بیش از سرطان در فرانسه جان افراد را می‌گیرد.

۱۰ کشور با بیشترین آمار خودکشی در جهان

بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی ۱۰ کشور که بیشترین آمار خودکشی در جهان تا ۲۰۱۵ را دارد بدین ترتیب است:

۱- گرینلند(بخشی از دانمارک) :از هر۱۰۰ هزار نفر ۱۰۷ نفرخود کشی می کنند(۲۰۱۱)در گرینلند، از هر ۴ نفر یک نفر حداقل یک بار در عمرش دست به خودکشی می‌زند.

۲-گویان (امریکای جنوبی): از هر ۱۰۰ هزار نفز ۴۲.۲% نفرخودکشی می کنند (۲۰۱۲)در گویان احتمال خودکشی مردان بیش‌تر از زنان است.

علت: عدم تامین خانواده ،مصرف زیاد الکل، خشونت خانگی، این کشور رتبه‌ اول سرانه‌ خودکشی را در دنیا دارد. مبارزه با خودکشی در گویان یک چالش است، چون بسیاری از خودکشی‌هایی که توسط میان‌سالان یا آدم‌های مسن انجام می‌شود گزارش نمی‌شود.

۳-لیتوانی: از هر ۱۰۰ هزار نفر ۳۴ نفر خودکشی می کنند (۲۰۱۳) علت: فقر و بی‌کاری

۴- قزاقستان: از هر ۱۰ هزار نفر ۳۳.۵ %خودکشی می کنند (۲۰۰۸)حدود ۳ درصد از خودکشی‌های دنیا در قزاقزستان رخ می‌دهد. واقعیت غم‌انگیز دیگر این است که بیش‌تر آدم‌هایی که خودکشی می‌کنند جوان هستند. بیش‌ترین میزان خودکشی را دختران ۱۴ تا ۱۹ سال دارد. علت: قلدری

۵-سری‌لانکا: از هر ۱۰۰ هزار نفر،۲۸.۸ %خودکشی می کنند(۲۰۱۱)هر سال حدود ۴۰۰۰ نفر در این کشور جزیره‌ای خودکشی می‌کنند. خودکشی در میان مردان، بیش‌تر از زنان رایج است علت: فقر شدید، بی‌کاری، و بدهی

۶-کره‌ جنوبی: از هر هزار نفر،۲۷.۳ %خودکشی می کنند (۲۰۱۴)با این‌که شهروندان کره‌ جنوبی جزء ثروتمندترین‌ها هستند، خودکشی در این‌جا یک مشکل مهم است. علت: فشار روانی، درد فیزیکی، دشواری‌های اقتصادی، و مشکلات خانوادگی. آدم‌های بالای ۶۰ سال، جمعیت مسن، بیش‌تر از سایرین احتمال ارتکاب خودکشی را دارند. آنها برای کاهش بار مالی(ناشی از وجودشان) که به دوش فرزندان‌شان است، دست به این کار می‌زنند. در ۲۰۱۴ میزان خودکشی ۴.۱ درصد کاهش داشت.

۷- اسلوانی: از هر ۱۰۰ هزار نفر، ۲۱.۸% خودکشی می کنند (۲۰۱۱) علت:مصرف الکل.

دولت برای مقابله با این مشکل اقداماتی صورت داده‌است. یکی از این اقدامات اجرای قانونی است که تعیین می‌کند الکل را چه‌وقت و از کجا می‌توان خریداری کرد. هم‌چنین امروز حداقل سن مجاز برای خرید یا نوشیدن الکل ۱۸ سال است.

۸- ژاپن: از هر ۱۰۰ هزار نفر ۲۱ نفرخودکشی می کنند (۲۰۱۴)حدود ۷۰ درصد خودکشی‌ها در ژاپن توسط مردان انجام می‌شود. دلایل اصلی خودکشی فشار اجتماعی، دشواری‌های کاری، و افسردگی است. از این گذشته، در این کشور سنت خودکشی شرافتمندانه مرسوم است.

۹- مجارستان: در هر ۱۰۰ هزار نفر ۲۱.۱%نفر خوکشی می کنند(۲۰۱۳)در مجارستان مردان ۳۰ تا ۶۰ ساله که طلاق گرفته‌اند یا همسرشان را از دست داده‌اند، بیش‌ترین احتمال خودکشی را دارند. علت: طلاق،مزگ عزیزان ،مصرف الکل و بی‌کاری.

۱۰- لتونی: از هر ۱۰۰ هزار نفر۲۰.۸% نفر خودکشی می کنند(۲۰۱۳) علت: بی‌کاری، سلامت روانی، و مصرف الکل.

نقش اعتقادات و باورهای دینی در جلوگیری از خودکشی

باورهای دینی و تأثیر آن بر سلامت بهداشت و درمان به عنوان عوامل بازدارنده می‌تواند تا حد قابل توجهی آمار خودکشی را کاهش دهد اگرچه اعتقادات به تنهایی راهکار نیست اما فرد با تکیه براعتقادات مذهبی می تواندمشکل خود را حل کنند به همین خاطر اغلب افرادی که دست به خودکشی می زنند از اعتقادات مذهبی کمتری برخوردارند.

دین و آموزه های آن نیز تا وقتی که با اعتقاد به آنها عمل نشود ، اثر چندانی در بر نخواهد داشت هر چه پایه های باورهای دینی و عمق معرفت فرد نسبت به دین قوی تر باشد، آثاری چون آرامش ، رضایت از زندگی ، خود شکوفایی ، قدرت تامل در باب خود ، قدرت مقاومت در برابر فشارهای روانی و جسمانی، مهرورزی با خود و دیگران و ….بیشتر خواهد بود.

یکی از مهمترین عوامل بازدارنده از خودکشی،بکارگیری آموزه های دینی در سلامت جسمانی،سلامت و بهداشت روانی است.

یکی از مهمترین عوامل بازدارنده از خودکشی،بکارگیری آموزه های دینی در سلامت جسمانی،سلامت و بهداشت روانی است

در کشورهای شرق اروپا فقدان اعتقاد به روز قیامت ، وضعیت بد اقتصادی ، مصرف بالای الکل و سقوط مفهوم خانواده و ارزش های اجتماعی خودکشی بسیار شایع است لیتوانی ،روسیه و جمهوری چک از بارزترین مثال های این بحث هستند.

در کشورها غرب و شمال اروپا افسردگی ریشه در زندگی یکنواخت دارد که در مدلهای کلاسیک خودکشی در خودکشی های سرنوشت گرایانه قرار میگیرد وقتی که فرد هیچ نویدی برای گریز از دایره روزمرگی و یا سرنوشت محتوم پیدا نمی کند.

در ژاپن و کره جنوبی نیز معمولا ترس از آبرو ریزی و همچنین فقدان اعتقادات مذهبی و ساختار فرهنگی خاص آن جوامع موجب افزایش احتمال خودکشی در شرایط خاص اقتصادی- اجتماعی را فراهم می آورد.

خودکشی در کدام مشاغل آمار بیشتری دارد؟

محققان در تحقیقات خود دریافتند که در برخی شغل ها به دلیل استرس و فشار کاری افرادی که دست به خودکشی می زنند بیش از سایر مشاغل است.اما بد نیست بگوییم که در فهرستی دیگر، ترتیب شغل های افسرده کننده ای که می تواند میل به خودکشی را بیشتر کند، به این شکل مشخص شده اشت؛ افرادی که به عنوان «پرستار در خانه» کار می کنند، گارسون ها، مددکاران اجتماعی، کارمندان حوزه بهداشت، هنرمندان، معلم ها، کارمندان امور پشتیبانی، کارکنان حوزه های تعمیر و نگهداری، کارکنان مشاغل مالی و کارکنان حوزه فروش؛ اما در هر حال، محققان عوامل زیر را برای افسرده کردن صاحبان مشاغل مختلف و بالا بردن میلشان به خودکشی معرفی کرده اند.

بر اساس این مطالعه مشخص شد که بیش از هزار و ۷۰۰ نفربه علت عوامل روانی به وجود آمده در محیط کار دست به خودکشی زدند. در این میان مردان ۱۵ برابر بیشتر از زنان و کارگران در سنین بین ۶۵ تا ۷۴ سال، چهار برابرافراد بین سنین ۱۶ تا ۲۴ سال به علت فشارهای محیط کار دست به خودکشی زدند.

۱-پزشکان ۱٫۸۷ برابر و دندان پزشکان ۱٫۶۷ برابر سایر مشاغل است علت: استرس،توقع مخاطبین، ساعات کاری طولانی و شکایت های بیماران بخشی از دلیلی است که از نظر متخصصان، دندان پزشک ها را افسرده و مضطرب کرده و احتمال خودکشی نشان را بالا می برد.

۲-افسران پلیس ۱٫۵۴ برابر:علت: مسئولیت اجرای قانون سنگین.

۳-کاسب ها و سرمایه گذارها۱٫۵۱ برابر:علت: رکود اقتصادی و نوسان های اقتصادی،ورشکستگی یا ترس از آن،نگرانی در مورد کم بودن سود و بالا بودن زیان و نیز تغییرات اقصتادی و اجتماعی و بین المللی.
۴-بساز بفروش هااحتمال خودکشی: ۱٫۳۸ برابرعلت: نوسان های بازار مسکن، تغییر قیمت مصالح و زیان های مالی.

۵-برق کارها ۱٫۳۶ برابر:علت: قرار گرفتن هر روزه در معرض امواج الکترومغناطیسی می تواند تغییراتی را بر عملکرد مغز این افراد اعمال کند و با تغییراتی که در سیستم عصبی شان ایجاد می کند، زمینه را برای افسرده شدنشان فراهم کند.

۶-کشاورزهااحتمال خودکشی: ۱٫۳۲ برابرعلت:تغییرات جوی و اتفاق های غیرمترقبه، گاهی سود ماه ها کشت و کارشان را از بین می برد و نوسان قیمت ها در بازار هم گاهی باعث می شود که نتوانند محصول را به قیمت مناسبی که سود مورد نظر را به همراه داشته باشد، بفروشند.

۷-وکلااحتمال خودکشی: ۱٫۳۳ برابر علت:ساعات کار طولانی، تنش های مکرر شغلی، انتظارات کارفرمایان و جدال در دادگاه ها.

خودکشی در ژاپن سنت قهرمانانه‌ای به شمار می‌رود هاراگیری، نگاهی محترمانه به خودکشی

هر چند ژاپنی‌ها پرکارترین مردم جهان هستند اما مسلما خوشبخت‌ترین مردم دنیا نیستند توجه به آمار خودکشی­‌های ناموفق، نماینگر این مسئله است که زندگی تک بعدی ژاپنی،زندگی ماشینی و بیش از حد رقابتی آنها، خیلی زود آنها را به مرز خودکشی می‌رساند.

بر اساس گزارش وزارت بهداشت ژاپن، از میان هر چهار ژاپنی، یک نفر اقدام به خودکشی می­‌ کند، یعنی یک چهارم شهروندان ژاپنی تا به حال اقدام به خودکشی کرده­‌اند که زنان سهم بیشتری از این آمار را تشکیل می­‌دهند، هرچند در خودکشی­‌های موفق، آمار مردان ژاپنی بیشتر از زنان است. نگاه فرهنگی مردم این کشور به مسئله خودکشی بر خلاف زاویه دید ادیان الهی از جمله مسیحیت و اسلام که به این مسئله نگاهی منفی و قبیح است و منجر به شقاوت اخروی می­‌شود ، در فرهنگ ژاپنی(سنت کسب افتخار سامورایی ها) خودکشی در هاله‌­ای از تقدس و احترام قرار دارد.

آمار خودکشی­‌های ناموفق که منجر به مرگ افراد نشده، بیش از ۲۰ برابر تعداد خودکشی­‌های موفق است.افزایش آمار در کشورهای صنعتی بیش از دیگر نقاط جهان بوده و در این میان، کشورهای اسلامی نسبت به دیگر مناطق، رقم پایین تری را به خود اختصاص داده‌­اند. گاهی ژاپنی‌ها از فرط کار کردن اینگونه در مسیر از حال می‌روند! فشار شدید روسا و مجازات‌هایی نظیر باعث رخدادن چنین شرایطی هستند.

در میان کشورهای صنعتی، ژاپن با فشار شدید روسا و مجازات هایی مانند «ایجیمه»کم و بیش گوی سبقت را از دیگر رقبای خود ربوده است به طوری که میزان خودکشی در آن حدود ۶۰ درصد از میانگین جهانی بیشتر است.

در سال‌های اخیر خودکشی کودکان زیر فشارهای درسی در این کشور افزایش یافته است این آمار نشان می­‌دهد که در روزهای ابتدایی ماه سپتامبر که ابتدای سال تحصیلی محسوب می­‌شود، کودکان ژاپنی برای فرار از فشارهای درسی و بیش از آن، رفتار نامناسب دیگر دانش آموزان و تحقیر توسط آن­ها اقدام به خودکشی می­‌کنند و آمار در این تاریخ افزایش پیدا می­‌کند.

خودکشی در ایران

براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۲ نرخ مرگ و میر ناشی از خودکشی کشور ایران ۵.۲ در هر ۱۰۰ هزار نفر است.

نرخ اقدام به خودکشی در سه دهه گذشته در ایران نشان می‌دهد که نرخ اقدام به خودکشی از دهه ۶۰ تا دهه ۷۰ رشد چشمگیر و بی سابقه‌ای داشته است. این نرخ از دهه ۷۰ تا اوایل دهه ۸۰ روند صعودی را پیموده ولی از اواسط دهه ۸۰ به بعد، در یک سیر نزولی نرخ اقدام به خودکشی کاهش یافته تا بالاخره در دهه ۹۰ به نرخ ثابتی رسیده است.اما ایران در زمره کشورهایی است که نرخ خودکشی پایینی در جهان دارد و جز در برخی استان‌ها وضعیت بحرانی ندارد.

الگوی سنی غالب در بین اقدام کنندگان به خودکشی در ایران در سال ۹۱ در گروه سنی جوانان ۲۴-۱۵ سال بوده در حالی که در دنیا سن خودکشی افراد بالای ۷۰ سال سه برابر بیش از جوانان ۲۴-۱۵ سال است.

قانون ایران برای خودکشی

در ایران ،خودکشی جرم نیست زیرا اولا این عمل جرم انگاری نشده و ثانیا اصل شخصی بودن مجازات ها در نظام حقوق کیفری ایران حاکم است و وقتی فرد می میرد، دیگر کسی وجود ندارد که بتوان او را مجازات کردخودکشی موفق چه علنی و چه غیرعلنی جرم نیست، خودکشی ناموفق در انظار عمومی به واسطه انجام فعل حرام به صورت علنی از یک سو و اگر موجب اخلال در نظم شود از سوی دیگر، جرم است و خودکشی غیرعلنی نیز چه موفق و چه ناموفق مطلقا جرم نیست.

اقدام به خودکشی در ملا عام باعث وقوع بی نظمی در محل اقدام و بر هم خوردن آسایش و آرامش می شود. در این مورد، ماده ۶۱۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ مقرر می دارد: هر کس با هیاهو و جنجال یا حرکات غیرمتعارف یا تعرض به افراد موجب اخلال نظم و آسایش و آرامش عمومی گردد یا مردم را از کسب و کار باز دارد به حبس از سه ماه تا یک سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

از سوی دیگر، خودکشی و آسیب رسانی به خود در دین مبین اسلام یک فعل «حرام» است. ماده ۶۳۸ قانون مذکور مقرر می دارد: هر کس علنا در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی کند علاوه بر کیفر عمل، به حبس از ۱۰ روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می شود.

مجازات خودکشی برای نظامیان

طبق ماده ۵۱ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲ هر نظامی ای که برای فرار از کار یا انجام وظیفه و یا ارعاب و تهدید فرمانده یا رئیس و یا هر مافوق دیگر یا برای تحصیل معافیت از خدمت و یا انتقال به مناطق مناسب تر و یا کسب امتیازات دیگر عمدا به خود صدمه وارد کند یا حتی تهدید به خودزنی کند، حسب مورد علاوه بر جبران خسارت به حبس محکوم می شود.

البته این مورد، فقط شامل نظامیان یعنی کسانی که در استخدام نیروهای مسلح هستند یا سربازان وظیفه می شود.

مجازات تشویق مجازی به خودکشی

معاونت در انجام یک کار یعنی تحریک و تشویق و تسهیل و ترغیب به انجام آن کار در صورتی جرم است که خود آن عمل، جرم باشد. این در حالی است که قانون جرایم رایانه ای، برای تحریک و تشویق به خودکشی، مجازات تعیین کرده و براین اساس می توان گفت که آن را نه به عنوان معاونت در جرم بلکه به عنوان جرمی مستقل، مستحق مجازات دانسته است. به موجب بند ب ماده ۱۵ قانون جرایم رایانه ای مصوب ۱۳۸۸ هرکس از طریق سامانه های رایانه ای یا مخابراتی یا حامل های داده، افراد را به ارتکاب جرایم منافی عفت یا استعمال مواد مخدر یا روان گردان یا خودکشی یا انحرافات جنسی یا اعمال خشونت آمیز تحریک یا ترغیب یا تهدید یا دعوت کرده یا فریب دهد یا شیوه ارتکاب یا استعمال آنها را تسهیل کند یا آموزش دهد، به حبس از ۹۱ روز تا یک سال یا جزای نقدی از ۵ میلیون ریال تا ۲۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم می شود.

خود کشی در زندان

زد و خورد در زندان، خودزنی، اقدام به خودکشی یا تهدید به انجام آن و هر نوع عملی که بنا بر مقررات خلاف محسوب می شود، ممنوع بوده، متخلف بر اساس نظر شورای انضباطی تنبیه و حسب مورد به مراجع قضایی معرفی خواهد شد.

استان ایلام بالاترین نرخ خودکشی را در جهان دارد

اگرچه خودکشی در کشور وضعیت مطلوبی دارد اما استان ایلام با نرخ خودکشی ۷۱.۹ مردان (۳۶.۹ )و زنان (،درصد ۱۶ برابر نرخ کشوری است و عملاً بالاترین نرخ خودکشی را در جهان به خود اختصاص داده بود اما نرخ مرگ و میر ناشی از خودکشی در این استان از ۲۸.۹ در ۱۳۸۳ به ۱۲.۲ در سال ۱۳۹۱ تنزل یافته است.

استان ایلام بیشترین درصد جمعیت شهری زیر خط فقر مطلق را داراست. به علاوه ایلام رتبه سوم بیشترین جمعیت روستایی زیر خط فقر مطلق را در خود جای داده است .مهمترین علت خودکشی در ایلام وضعیت اقتصادی است

مناطق بحرانی در استان ایلام، در شرق این استان یعنی دره شهر، ایوان و شیروان است. بعد از استان ایلام استان‌های لرستان و کرمانشاه با وضعیت نامطلوبی در کشور مواجه هستند. در سال ۱۳۹۱، بالاترین استان‌ها به لحاظ نرخ خودکشی، پس از ایلام، لرستان با نرخ ۸.۴ و کرمانشاه با نرخ ۸.۲ بوده‌اند.

بیشترین ابزارهای خودکشی در ایران بر اساس اعلام پزشکی قانونی در سال ۹۲

۱-حلق آویز: تهران (۲۲۷ نفر)سپس آذربایجان شرقی و فارس.

۲-سلاح گرم:کرمانشاه(۳۹ نفر) سپس فارس و لزستان.

۳- مسمومیت با سم: تهران(۱۴۲ نفر) سپس گیلان و لرستان.

۴-خودسوزی: کرمانشاه (۵۵ نفر ) سپس لرستان و خوزستان.

دکتر الهه میر آخورلی -استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام در گفت و گوی اختصاصی با ایسکانیوز، در باره خودکشی گفت:خودکشی یک عمل عمدی برای از بین بردن خود با روش های مختلف است علت های مختلفی برای اقدام به خودکشی وجود دارد: اصلی ترین بیماری روانی که فرد را آماده خودکشی می کند افسردگی است که اگر به آن رسیدگی نشود فرد را مستعد خودکشی می کند .

وی گفت :مورد اول بیماری های روانی است . بیماری هایی مثل دوقطبی(افسردگی شیدایی)، اختلالات اضطزابی شدید،اسکیزو فرنی،بعد از علل بیماری ها که با افراد عادی سر و کار نداریم و این بیماری ها هستند که انگیزه خود کشی را در فرد ایجاد می کند اما علت های دیگری هم وجود دارد که فرد حتی با نداشتن بیماری های روانی دست به خودکشی بزند یکی از این مشکلات شکست هایی است که فرد در زندگی با آن مواجه می شود مانند مشکلات اقتصادی .

میر آخورلی گفت: مورد دوم شکست های اقتصادی است و با ورشکستگی،فرد با از دست دادن اموال فشار زوانی زیادی را وارد می کند و ممکن است فرد را به یکباره به سمت خودکشی سوق دهد زیرا در لحظه خود را در تنگنا می بیند.

وی ادامه داد : مورد بعدی شکست های عاطفی است و از دست دادن فردی که به او احساس عاطفی دارد همین تنگنا را در برخی افراد ایجاد می کند.

این استاد دانشگاه گفت : تحمل استرس های بالا و فشارهای چند جانبه، تنهایی و یا احساس تنهایی و بی ارزشی و اعتماد به نفس پایین هم از عوامل مهم خودکشی است اینکه فرد احساس کند نمی تواند برای خود و دیگران کار مفیدی انجام دهد و احساس دیده نشدن و بی ارزشی هم انگیزه بعضی از خودکشی ها است.

مدیریت خشم

این دکتر روانشناس ادامه داد: خشم های درونی فرد و عدم بروز آن یکنوع مازوخیزم( خود آزارگری ) است که کم کم تبدیل به خود کشی می شود خشم های درون ریز کم کم از آسیب های مختلف به خود شروع می شود و سر انجام به خودکشی می انجامد اما این بدان معنا نیست که هر کسی که خشم خود را می خورد خود کشی می کند بلکه احتمال خودکشی را بالا می برد در فاصله سنی ۱۵ تا ۴۵ سال احتمال خودکشی در مواجه با علت های فوق وجود دارددر سنین جوانی و نوجوانی که احساس و فکر فرد منسجم نیست احتمال خطر وجود دارد در این سن با توجه به تحت تاثیر قرار گرفتن فرد از محیط ،رسانه و اطلاعات دیگران مانند برنامه نهنگ آبی می تواند در دیدگاه یک نوجوان تاثیر منفی بگذارد و او را متمایل به اینکار کند.

وی با اشاره به آمار خودکشی بالای مردان نسبت به زنان در کل دنیا گفت: ممکن است زنها هم به نسبت مردان مایل به خودکشی باشند اما خود کشی موفق در بین مردان بیشتر از زنان است .مردها برون ریزی خانمها را ندارند به علاوه از مسئولیت اجتماعی بالاتری برخوردارند .

راهکار های جلوگیری از خود کشی افراد

این مدرس دانشگاه ادامه داد: وقتی علت خودکشی های افراد بیماری های روانی است باید پس از شناسایی درمان ودر صورت لزوم بستری شوند و بهتر است این افراد تا درمان قطعی در جامعه حضور نداشته باشند.اما اگر علت خودکشی مصرف مواد باشد حتما باید علت مصرف مواد را کنترل کرد و فقط خانواده قادر به حل آن نیست و راهکارهای وسیعی را می طلبد اما در مواجه فرد با مشکلات اقتصادی و عاطفی اطرافیان بخصوص خانواده می توانند نقش موثری داشته باشند.

میر آخورلی تاکید کرد : اگر فردی بگوید می خواهد خودکشی کند باید حرفش را جدی بگیریم حتی اگر این موضوع را برای جلب توجه بگوید و نباید نسبت به آن بی اهمیت بود مطمئنا این فرد با پای خود به روانشناس مراجعه نمی کند بلکه اطرافیان باید او را ترغیب به مراجعه به روانپزشک کنند و باید به او با پشتوانه امیدواری بدهیم و وعده هایی ندهیم که محقق نمی شود و امیدواری بی جهت باعث نا امیدی بیشتر فرد می شود.

وی گفت: به کسی که شکست عاطفی خورده باید فرصت حرف زدن بدهیم و بگذاریم حرف بزند و او را تنها نگذاریم و باید او را حمایت عاطفی کنیمگاهی فرد احساس بی ارزشی و خشم می کند اما به زبان نمی آورد که قصد خودکشی دارد در این مواقع با علائمی که در فرد می بینیم مانند: انزوا،عدم ورود به جمع،عدم عکس العمل به اتفاقات خوب یا بد ،در خود فرو رفتن ،نا امیدی و…باید به حالت روحی و روانی فرد پی ببریم.

رابطه بین توکل به خدا و اقدام به خودکشی

این مدرس دانشگاه آزاد اسلامی علت خودکشی به تنگنا رسیدن و نا امیدی و احساس درماندگی است کسی که با خدا ارتباط محکمی دارد در مشکلات و مسائل زندگی علاوه بر تلاش خود را بخدا می سپارد فرد ورشکسته اعم از عاطفی یا اقتصادی فرضیه ذهنی وجود دارد که همیشه کسی هست که نظاره گر و یاور اوست و یا خود را به امتحان الهی ای می سپارد که به آن اعتقاد دارد و تفکر اینکه ورشکستگی و حتی از دست دادن خدا پایان همه چیز نیست و به مشیت و امتحان الهی معتقد است با چنگ زدن به ریسمان اعتقادات قلبی بحران ها را پشت سر می گذارد برای همین است که افرادی که اعتقادات بهتر و محکمتری دارند کمتر دست به این کار می زنند اما مسلما انرزی روانی افراد معتقد نیز گاهی کاهش می یابد اما در قرآن نیز آمده است” بالعروه الوثقی” در واقع و با وصل شدن به ریسمان الهی از درماندگی و تنگناخود را رها می بینند.

وی در پایان تاکید کرد :: در تحقیقاتی که در زمینه روانشناسی انجام شده است به رابطه مثبت بین توکل و عدم تمکایل به خودکشی را پی بردندو اعتقاد به اینکه خدا همیشه با ماست در کاهش اقدام به خودکشی موثر است.