دوشنبه ۰۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ , 21 April 2025

تاریخ انتشار : ۰۱ اسفند ۰۳
ساعت انتشار : ۷:۳۶ ق.ظ
چاپ مطلب
یادداشتی از محسن شاطرزاده

بررسی تحولات اوکراین ؛ اروپا و آمریکا

سه سال از جنگ اوکراین و روسیه می گذرد . جنگی که با تحریک آمریکا و با دخالت کشورهای بزرگ اروپایی و حمایت ناتو و به بهانه عضویت اوکراین در ناتو شروع شد. بیشترین منافع این جنگ نصیب آمریکا شد که هم سهم مهمی از بازار انرژی اروپا به دست آورد و هم هزینه هنگفت […]

سه سال از جنگ اوکراین و روسیه می گذرد . جنگی که با تحریک آمریکا و با دخالت کشورهای بزرگ اروپایی و حمایت ناتو و به بهانه عضویت اوکراین در ناتو شروع شد.

بیشترین منافع این جنگ نصیب آمریکا شد که هم سهم مهمی از بازار انرژی اروپا به دست آورد و هم هزینه هنگفت دفاع از اوکراین را بر دوش اروپا نهاد .

بیشترین خسارت هم نصیب اوکراین شد که اکثر زیرساخت‌های آن نابود شده و بخش بزرگی از سرزمین خود را هم به روسیه واگذار کرد .

اروپا از چند سو متضرر شد ، هم پیروزی در اوکراین و عضویت اوکراین در ناتو و هم مرزی ناتو با روسیه نصیبش نشد ، هم هزینه هنگفتی را در پشتیبانی جنگ در اوکراین متحمل شد و هم انرژی ارزان روسیه را از دست داد و ناچار به تامین انرژی خودش به چندین برابر قیمت از آمریکا شد .

پس از روی کار آمدن ترامپ و طرح شعار پایان جنگ در اوکراین به نظر می آید آمریکایی ها دنبال هدف گیری چند نشان با یک تیر هستند :

۱- هزینه هنگفت جنگ در اوکراین و پول تامین امنیت اوکراین را بر دوش اروپا گذاشته و از تعهدات آمریکا سرباز می زنند.

۲- تسلط خود بر انرژی در اروپا را کامل کرده و وابستگی اروپا به آمریکا را مضاعف می کنند. مضافا اینکه احتمالا در معامله با روسیه سهمی از تامین انرژی اروپا را هم به روسیه خواهند داد.

۳- با مذاکره مستقیم با روسیه و حذف اروپا از مذاکرات اوکراین ، وارد یک معامله بزرگ با روسیه می‌شوند و با موافقت تصرف بخشی از سرزمین اوکراین و نیز عدم عضویت اوکراین در ناتو ، امتیاز بزرگی از پوتین خواهند گرفت که احتمالا به فاصله بیشتر روسیه و چین منجر خواهد شد.

۴- آمریکا با تصرف معادن و منابع کمیاب اوکراین ، ضعف خود را در تامین مواد اولیه تراشه ها ( که در انحصار چین است) بر طرف کرده و دست بالا را در جنگ تراشه ها خواهد داشت.

۵- آمریکا یک گام به گسست حلقه اتصال رقبای جدی خودش در مثلث چین – روسیه – ایران نزدیک‌تر خواهد شد.

✅ مروری بر سخنان اخیر مقامات آمریکا و اروپا:

– معاون رئیس جمهور آمریکا در دیدار با زلنسکی : آمریکا به دنبال ایجاد یک صلح دائم در منطقه شرق اروپا است.

– ترامپ در سخنانی خواستار برگزاری انتخابات در اوکراین شد .

– وزیر جنگ امریکا : حضور امریکا در خاک اروپا نمی تواند برای همیشه ادامه دار باشد و اروپا باید توانایی دفاع از خود را داشته باشد .

– معاون رئیس‌جمهور آمریکا به تندی به دولت‌های اروپایی حمله و آن‌ها را به نادیده گرفتن اراده مردم، بی‌اعتنایی به نتایج انتخابات، نقض آزادی‌های مذهبی و عدم اقدام جدی برای توقف مهاجرت غیرقانونی متهم کرد.

– او در کنفرانس امنیتی مونیخ گفت: «تهدیدی که بیش از همه درباره اروپا نگرانم می‌کند، روسیه نیست. چین هم نیست. هیچ بازیگر خارجی دیگری هم نیست. چیزی که مرا نگران می‌کند، تهدیدی از درون است. چیزی که نگرانم می‌کند عقب‌نشینی اروپا از برخی از اساسی‌ترین ارزش‌های خود است – ارزش‌هایی که با ما مشترک است.»

– ونس ادامه داد: «در واشنگتن، یک کلانتر جدید در شهر است. ما تحت رهبری دونالد ترامپ ممکن است با نظرات شما مخالف باشیم . اگر از رای‌دهندگان خودتان در هراس هستید، آمریکا هیچ کاری برای شما نمی‌تواند انجام دهد.»

– ونس افزود که تعداد مهاجران از کشورهای غیرعضو اتحادیه اروپا که وارد این بلوک شده‌اند، از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ دو برابر شده است و این را نتیجه تصمیمات آگاهانه سیاستمداران اروپایی دانست!

– ونس در رابطه با آزادی بیان نیز گفت: «من عمیقا معتقدم که اگر شما از صدای مردم خود و نظرات آن‌ها بترسید، هیچ امنیتی وجود ندارد.»

🔴 سناتور کالینینگراد: سخنرانی جی دی ونس، معاون رئیس جمهور آمریکا، یک “دوش سرد” برای روس هراسان اروپایی بود.

🔴 رئیس حزب میهن‌پرستان فرانسه: سخنرانی ونس در مونیخ گواه تمایل ترامپ برای نابودی اتحادیه اروپا است.

🔴 نماینده پارلمان اوکراین : ونس در طول سخنرانی خود یک کلمه در مورد اوکراین نگفته است، این نشانه بدی برای کی‌یف است.

🔴 وزیر دفاع آلمان، : مقایسه ونس از دموکراسی های اروپایی با رژیم های استبدادی را غیرقابل قبول خواند.

🔴 رهبر حزب “آلترناتیو برای آلمان” سخنرانی ونس را تحسین کرد.

🔴 رئیس حزب راستگرای میراث بریتانیا : این سیاستمدار آمریکایی حقیقت تلخ را به اروپا گفته است.

* آمریکا؛ سراغ احزاب دست راستی اروپایی رفته که خشم اتحادیه را برانگیخت. رفتارهای هیتلر گونه ایلان ماسک و چراغ سبز به ناسیونالیستهای افراطی اروپا.

✅ آمریکا، مصمم به حذف اروپا از مذاکرات اوکراین:

– نظرکیت کلاگ فرستاده ترامپ درباره احتمال حضور اروپایی‌ها در مذاکرات: «من از مکتب واقع‌گرایی هستم. فکر نمی‌کنم چنین چیزی اتفاق بیفتد.»

– آمریکا به کمک پوتین جنگ را تمام خواهد کرد و ترامپ پول امنیت اروپا را از اروپایی ها خواهد گرفت .

۵- آمریکا یک گام به گسست حلقه اتصال رقبای جدی خودش در مثلث چین – روسیه – ایران نزدیک‌تر خواهد شد.

۶- همبستگی و نزدیکی اروپا به چین بیشتر خواهد شد.

۷- جریانات راست افراطی و ناسیونالیستهای تند رو اروپایی تقویت خواهند شد.

– تجربه غرب؛ منهای امریکا در کنفرانس امنیتی مونیخ استارت خورد.

– اروپا بر ضرورت مشارکت اوکراین و اروپا در هرگونه مذاکرات و لزوم ارائه تضمین‌های امنیتی قوی به اوکراین تأکید نمود.

– کشورهای اروپایی اعلام کردند که آماده گفت‌وگو آمریکا در خصوص آینده اوکراین هستند.

– صدر اعظم آلمان پیشنهاد اعلام وضعیت اضطراری در آلمان برای تامین مالی بیشتر حمایت نظامی از اوکراین را مطرح کرد.

– صدراعظم آلمان در کنفرانس امنیتی مونیخ گفت: صلح تحمیلی حمایت ما را نخواهد دید.

— صدراعظم آلمان: اروپا بیشتر از واشنگتن برای اوکراین هزینه می‌کند، کسی نمی‌تواند ما را نادیده بگیرد».

– شولتز به بلومبرگ گفت: «هیچ راه‌حلی برای پایان جنگ درحالی‌که به ضرر اوکراینی‌ها باشد، وجود ندارد.

– پاسخ جمعی رهبران اروپا به اظهارات دونالد ترامپ و تیم وی در مورد خروج احتمالی ایالات متحده از اوکراین و اروپا و همچنین پیامدهای موضع تغییر واشنگتن نسبت به روسیه با تشکیل نشست .

– دبیرکل ناتو: شکست کی یف برای ناتو تریلیون ها دلار هزینه خواهد داشت. وی خواستار صحبت کمتر در مورد آتش بس و ارسال تسلیحات بیشتر به اوکراین و همچنین جلوگیری از آتش بس بر اساس شرایط روسیه شد.

– به طور باور نکردنی سرنوشت جنگ اوکراین به اتحادیه اروپا گره خورده است. سخنگوی وزارت خارجه روسیه در صورت دخالت اروپا در جنگ اوکراین؛ به ناتو هشدار داد.

– زلنسکی هم از فرانسه خواسته است ۲۰۰ هزار سرباز را به اوکراین بفرستد ولی فرانسه گفته است این سربازان برای صلح بانی است نه جنگ!

* کاملا روشن است اروپا بدجور در باتلاق اوکراین گیر افتاد.

* بلوف اروپا :
– بیش از ۷۰ درصد از سرمایه های در بخش تولید و خدمات در اروپا علی الخصوص آلمان آمریکایی است .
– اقتصاد اروپا و آمریکا به‌شدت به یکدیگر وابسته‌اند. ازجمله :

۱. تجارت و سرمایه‌گذاری :
– حجم تجارت کالا و خدمات بین این دو بیش از ۱.۱ تریلیون دلار در سال است.
– آمریکا یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران در اروپا است.

۲. وابستگی شدید اروپا به دلار و سیستم مالی آمریکا:
– بسیاری از تراکنش‌های بین‌المللی اروپا هنوز با دلار آمریکا انجام می‌شود.
– سیستم مالی جهانی، از جمله بانک‌های اروپایی، وابسته به زیرساخت‌های مالی آمریکا (مانند سوئیفت) است.

۳. بخش فناوری و داده‌ها:
– تعداد ۹ شرکت‌ آمریکایی مانند گوگل، مایکروسافت، آمازون و اپل تأثیر زیادی بر بخش دیجیتال و فناوری اروپا دارند.
– بسیاری از خدمات ابری، موتورهای جستجو، و سیستم‌های امنیت سایبری در اروپا به فناوری‌های آمریکایی وابسته‌اند.

۴. امنیت و صنایع نظامی :
– آمریکا از طریق ناتو نقش کلیدی در امنیت اروپا دارد.
– بسیاری از تجهیزات نظامی مورد استفاده کشورهای اروپایی از شرکت‌های آمریکایی تأمین می‌شود.

۵. وابستگی انرژی :
– اروپا فبل از جنگ اوکراین بیشتر به واردات نفت و گاز از روسیه وابسته بود، اما پس از جنگ اوکراین، وابستگی به LNG (گاز طبیعی مایع) آمریکا افزایش یافت. اگر آمریکا این صادرات را کاهش دهد، اروپا بشدت دچار ناترازی انرژی خواهد شد .

✅ معادن کمیاب اوکراین :

– ترامپ: با زلنسکی درباره معادن نادر و ارزشمند اوکراین گفتگو کردم! اوکراین فلزات خاکی کمیاب بسیار ارزشمندی دارد. ما به دنبال انجام معامله‌ای با اوکراین هستیم که طبق این معامله، اوکراینی‌ها آنچه را که ما به آنها می‌دهیم، با فلزات خاکی کمیاب خود و سایر موارد ضمانت می‌کنند.

– به زلنسکی گفتم که ما به اندازه حدود ۳۰۰ میلیارد دلاری که به اوکراین پرداخت کردیم، توقع داریم، چیزی دریافت کنیم.

– پیشنهاد واگذاری معادن ارزشمند اوکراین به امریکا را خود زلنسکی داده بود.

– زلنسکی: منابع معدنی کمیاب اوکراین را هم در اختیار آمریکا قرار می‌دهیم ، او با درخواست ترامپ مبنی بر دسترسی به ذخایر معدنی اوکراین در ازای تداوم حمایت آمریکا موافقت کرده است.

– دولت اوکراین نقشه‌ای از منابع فلزات کمیاب این کشور را به مقامات آمریکایی ارائه کرده است.

– امتناع زلنسکی از امضای قراردادی که به ایالات متحده حق مالکیت ۵۰ درصد از ذخایر معدنی کشورش را می داد.

– تا قبل از شروع به کار کنفرانس امنیتی مونیخ؛ زلنسکی تابع محض ترامپ بود.

– احتمالا رهبران اروپا به رئیس جمهور اوکراین قول حمایت تمام عیار داده اند تا مانع اجرای خواسته ترامپ گردند.

* ریشه یابی معادن کمیاب :

– مقابله چین با آمریکا در جنگ‌تراشه‌ها: اعمال محدودیت‌هایی بر صادرات ۳۸ محصول به آمریکا از جمله این محصولات دو عنصر گالیوم و ژرمانیوم هستند که برای فرآیند تولید تراشه حیاتی هستند.
– آمریکا و متحدانش نیاز به دسترسی به منابع ژرمانیوم و گالیوم چین خواهند داشت تا تولید تراشه‌ها را ادامه دهند. این دو عنصر، که به عنوان مواد خام ضروری برای ساخت تراشه‌ها شناخته می‌شوند، نقش حیاتی در صنعت فناوری دارند.

– چین حدود ۶۰ درصد از نیاز ژرمانیوم دنیا را تامین می‌کند. تسلط چین بر بازار گالیوم چه بسا بیشتر بوده و به ۸۰ درصد تولید جهانی می‌رسد.

– تلاش آمریکا برای تسلط بر معادن کمیاب اوکراین به منظور فرار از تحریم های چینی

✅ جنگ اوکراین و یک پایان تراژدیک :

– ترامپ: باید در اوکراین انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار شود

– ترامپ : اوکراین از هم پاشیده شده، ارتشش فاسد است و ما ۳۵۰ میلیارد دلار به او دادیم.

– پوتین: مسکو به ترامپ برای به قدرت رسیدن تبریک میگوید و آماده گفتگو با دولت آمریکا در مورد اوکراین است.

– پوتین : ما آماده گفتگو با دولت جدید ایالات متحده در مورد اوکراین هستیم، اما باید به علل اصلی بحران پرداخت. از اظهارات ترامپ در مورد غیرقابل قبول بودن جنگ جهانی سوم استقبال می کنیم.

– پوتین : هدف حل و فصل اوکراین نباید یک آتش بس کوتاه مدت، بلکه یک صلح بلند مدت باشد.

* اوکراین بخشی از سرزمین خود را از دست خواهد داد .

– وزیر دفاع آمریکا: عضویت اوکراین در ناتو نمی‌تواند راه‌حل موثری برای دستیابی به توافق در جریان جنگ اوکراین و روسیه باشد.

– بازگرداندن مرزهای اوکراین به سال ۲۰۱۴ امری نشدنی و غیرممکن است.

– ترامپ: روسیه می‌تواند زمین‌های که در اوکراین به تصرف در آورده را حفظ کند . از آنجایی که روسیه برای تصاحب سرزمین‌های اوکراین جنگیده و سربازان زیادی را از دست داده، می‌تواند این مناطق تصرف شده را حفظ کند.

– اتخادیه اروپا در بیانیه‌ای مشترک : آماده‌ی افزایش حمایت از اوکراین است و بر تعهد خود به استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور در برابر روسیه تأکید کرد.

-اروپایی‌ها تأکید کردند که باید اوکراین در موقعیت برتری قرار گیرد و تا رسیدن «به صلح عادلانه، جامع و پایدار» حمایت‌ها از آن ادامه یابد.

* ناتو قصد دارد با شکست روسیه به صلح برسد و تا زمانی که یک اهرم فشار قوی بیخ گلوی روسها نگذارد؛ تن به صلح نمیدهد چرا که بعدا جمع کردنی نیست و پوتین به اروپا فشار بی حد خواهد اورد.

– نشریه ایتالیایی : ترامپ مزیتی که مسکو از همان ابتدا آن را داشته ، چند برابر کرده است. رئیس جمهور آمریکا ایده “شکست دادن” روسیه در میدان نبرد را کنار گذاشته و همچنین تصمیم گرفته “اتحادیه اروپا را سرکوب و تحقیر کند”.

🔴 بدون اتحاد آمریکا و اروپا، اوکراین هیچ شانسی ندارد.

🔴 ترامپ یک صلح طلب نیست. او فقط در تلاش است تا با شکست استراتژیک ناتو کنار بیاید. زمان زیادی طول می کشد تا تمدن غرب که گرفتار عقده برتری است، با این شکست کنار بیاید”.

* اینکه مذاکرات جنگ اوکراین آغاز شود، از جهتی خوب و از جهتی بد است. این مذاکرات شاید روس ها را باز هم فریب دهد اما باید توجه کرد پرونده کشورمان به هیچ وجه نباید وجه‌المصالحه قرار گیرد.

✅ موضوع انرژی :

– ترامپ با کمک روسیه و عربستان بازار نفت و گاز جهان را مدیریت خواهد کرد .

– آمریکا به عنوان بزرگترین تولید کننده گاز و نفت در جهان فشار خود را بر اروپا برای خرید از آمریکا افزایش خواهد داد و ممکن است به نحوی با روسیه هم تقسیم سهم کند.

– آینده جنگ اوکراین و روسیه و مذاکرات ترامپ و پوتین و پیامدهای احتمالی آن بر تقویت روابط روسیه و آمریکا و ایران با غرب و آینده بازار انرژی روسیه و تحولات قفقاز تاثیر گذار خواهد بود .

– انتقال انرژی قطر – عربستان – اردن – سوریه – ترکیه ، رقیب بزرگی به نام مجمع گازی شرق مدیترانه دارد که قرار است در کنار کریدور ترانزیتی عرب مد ضلع کریدور انرژی به اروپا را شکل بخشد.

✅ چین ، روسیه و اروپا:

– ترامپ با معامله بزرگ با پوتین از اتحاد چین و روسیه جلوگیری خواهد کرد .

– وزیرخارجه سابق لیتوانی : چه بسا توافق یکطرفه ترامپ و پوتین و رها نمودن اروپا در برابر روسیه، منجر به نزدیکی اروپا و چین و تغییر بینادین مناسبات جهانی شود.

✅ جمع بندی :

۱- آمریکا هزینه هنگفت جنگ در اوکراین و نیز پول تامین امنیت اوکراین را بر دوش اروپا گذاشته و از تعهدات آمریکا سرباز می زند.

۲- آمریکا تسلط خود بر انرژی در اروپا را کامل کرده و با ورود به جنگ تجاری با اروپا ، وابستگی اروپا به آمریکا را تشدید می‌ کند. مضافا اینکه احتمالا در معامله با روسیه سهمی از تامین انرژی اروپا را هم به روسیه خواهد داد.

۳- آمریکا با مذاکره مستقیم با روسیه و حذف اروپا از مذاکرات اوکراین ، وارد یک معامله بزرگ با روسیه می‌شود . با موافقت تصرف بخشی از سرزمین اوکراین و نیز عدم عضویت اوکراین در ناتو ، امتیاز بزرگی از پوتین خواهد گرفت که احتمالا به فاصله بیشتر روسیه و چین منجر خواهد شد.

۴- آمریکا با تصرف معادن و منابع کمیاب اوکراین ، ضعف خود را در تامین مواد اولیه تراشه ها ( که در انحصار چین است) بر طرف کرده و دست بالا را در جنگ تراشه ها خواهد داشت.